Indiferentë derisa punëtorët e Indisë po digjen

Qeveria në thelb po i lë njerëzit të kujdesen për vetveten në një tragjedi të parashikueshme. Dhe parashikon investime të vazhdueshme në lëndët djegëse fosile për dekadat e ardhshme. “Nëna Natyrë është vetëm kimi, biologji dhe fizikë. Kjo është gjithçka që ajo është”, ka thënë ambientalisti Robert Watson. "Nëna Natyrë, gjithmonë godet e fundit, dhe ajo godet një mijë herë”. Qeveritë duhet ta njohin këtë të vërtetë themelore. Por nëse valët rekord të të nxehtit nuk mund t'i bindin ata, nuk është e lehtë të shihet se çfarë do të bëjë

Nju-Delhi - Romani fantastiko-shkencor i Kim Stanley Robinsonit, “Ministria për të ardhmen” fillon me një përshkrim të ashpër të një vale të madhe të nxehti në një qytet verior të Indisë që vret miliona njerëz. Romani është vendosur disa dekada në të ardhmen. Por me njerëzit në të gjithë Indinë veriore dhe qendrore dhe Pakistanin që vuajnë një valë të pashembullt të të nxehtit që nga fundi i marsit, duket tmerrësisht aktuale.

Në prill, zakonisht një kohë e motit të pranverës së vonë me temperatura mesatare maksimale prej më së shumti 35 shkallë celsius, temperaturat e ditës në Nju-Delhi kaluan 46 shkallë celsius. Temperaturat në shumë vende në rajon kanë lëvizur rreth 45 shkallë celsius për dy muaj, duke arritur në 49 shkallë celsius në Jacobabad, Pakistan, më 30 prill dhe 47,2 shkallë celsius në Banda në Indinë qendrore. Ky ishte moti më i nxehtë i prillit në të paktën 120 vjet.

Edhe pse vapa është ulur pak që nga fillimi i majit, sezoni i nxehtë i rajonit mezi ka filluar. Meteorologët tashmë po parashikojnë se, pjesërisht për shkak të më pak reshjeve se zakonisht në këtë periudhë, temperaturat do të rriten mbi 50 shkallë celsius në pjesën më të madhe të Azisë Jugore me fillimin e verës. Efektet mund të jenë vdekjeprurëse, sepse kombinimi i nxehtësisë ekstreme dhe lagështisë së lartë mund të parandalojnë avullimin e djersës, duke reduktuar aftësinë e trupit për t'u ftohur.

Kjo është arsyeja pse e ashtuquajtura temperatura e "llambës së lagësht", e cila llogarit si nxehtësinë ashtu edhe lagështinë, është domethënëse. Kur kjo temperaturë është rreth 32 shkallë celsius, aktiviteti në natyrë bëhet i vështirë dhe emocionues. Nëse kalon 35 shkallë celsius, atëherë të kalosh edhe disa orë jashtë në hije pa aktivitet fizik mund të çojë në vdekje. Disa qytete indiane kanë përjetuar kohët e fundit temperaturat e llambave të lagështa afr 30 shkallë celsius. Këto mund të rriten në valët e ardhshme të të nxehtit dhe të vrasin njerëz, pikërisht në mënyrën se si Robinson e përshkruan në romanin e tij.

Por kjo dëshmi se ndryshimi i klimës po tejkalon edhe disa nga parashikimet më pesimiste shkencore nuk duket se po gjeneron ndonjë urgjencë zyrtare për të ndryshuar strategjitë ekonomike, në Indi apo gjetkë. Ashtu si shumë qeveri të tjera në mbarë botën, administrata e kryeministrit indian Narendra Modi nuk ka treguar oreks për të ndërmarrë ndryshimet e politikave dhe shpenzimet publike të nevojshme për të reduktuar emetimet e dyoksidit të karbonit dhe për të ulur ndotjen, të cilat janë thelbësore për të shmangur një fatkeqësi klimatike.

Në fakt, Qeveria nuk po bën as minimumin absolut të nevojshëm për të ndihmuar popullsinë kryesisht të varfër të Indisë të përballet me ndryshimet klimatike që tashmë i prekin ato. Modi u ka kërkuar qeverive të shteteve të marrin masa për të parandaluar vdekjet për shkak të valëve të të nxehtit dhe incidenteve të zjarrit, por si duhet ta bëjnë saktësisht këtë? Plani Kombëtar i Veprimit për sëmundjet e lidhura me nxehtësinë nuk përqendrohet në mbrojtjen e njerëzve nga ekspozimi ndaj nxehtësisë, por përkufizon strategji relativisht të vogla për trajtimin e pasojave dhe synohet me të vërtetë të përdoret nga departamentet shtetërore të shëndetësisë dhe nga institucionet private të kujdesit shëndetësor.

Kjo nuk do të bëjë asgjë për nëntë nga dhjetë personat e punësuar në Indi që janë të angazhuar në aktivitete joformale pa mbrojtje ligjore ose sociale. Këta punëtorë nuk kanë praktikisht asnjë mundësi alternative nëse nuk dalin për të fituar jetesën e tyre, pavarësisht se sa i tmerrshëm është moti. Një raport i Organizatës Ndërkombëtare të Punës (ILO) mbi stresin e nxehtësisë dhe punën identifikoi bujqësinë dhe ndërtimin – dy punëdhënësit më të mëdhenj në Indi – si sektorët që do të preken më keq për sa i përket përkeqësimit të kushteve dhe humbjeve të kohës së punës ndërsa planeti ngrohet. Profesionet e tjera në rrezik, si mbledhja e mbeturinave, gjithashtu dominohen nga punëtorë informalë shumë të varfër dhe me pagë të ulët.

Këto janë aktivitetet që kanë më shumë gjasa të çojnë në probleme serioze shëndetësore, madje edhe vdekje, nëse kryhen në nxehtësi dhe lagështi ekstreme. Por qindra miliona indianë që punojnë në punë të tilla zakonisht nuk kanë zgjidhje tjetër veçse të vazhdojnë t'i bëjnë ato.

Një aspekt i stresit të nxehtësisë në punë që edhe ILO-ja e injoroi ka të bëjë me punën e papaguar të qindra miliona grave dhe vajzave në Indi që marrin ujë për përdorim të përditshëm shtëpiak. Nxehtësia përvëluese shkakton tharjen e burimeve ekzistuese të ujit sipërfaqësor dhe redukton furnizimin me ujë nëntokësor, duke i detyruar gratë dhe vajzat të ecin në distanca më të gjata dhe të shpenzojnë edhe më shumë orë duke mbledhur dhe transportuar ujë. Gjithashtu i bën këto detyra më të vështira dhe potencialisht kërcënuese për jetën.

ILO-ja thekson se qeveritë duhet të jenë nxitëset kryesore të përshtatjes ndaj temperaturave më të larta në lidhje me stresin e nxehtësisë në punë, duke përfshirë sigurimin e mbrojtjes sociale universale dhe sigurimin e sigurisë në punë edhe për punën joformale. Por deklaratat publike dhe politikat e deklaruara të Qeverisë indiane nuk përmbajnë asgjë të tillë, edhe pse valët e të nxehtit më intensive dhe të shpeshta janë gati të bëhen vrasëse më të mëdha në nënkontinent sesa pandemia e vazhdueshme COVID-19.

Qeveria në thelb po i lë njerëzit të kujdesen për vetveten në një tragjedi të parashikueshme. Dhe parashikon investime të vazhdueshme në lëndët djegëse fosile për dekadat e ardhshme.

“Nëna Natyrë është vetëm kimi, biologji dhe fizikë. Kjo është gjithçka që ajo është”, ka thënë ambientalisti Robert Watson. "Nëna Natyrë, gjithmonë godet e fundit, dhe ajo godet një mijë herë”.

Qeveritë duhet ta njohin këtë të vërtetë themelore. Por nëse valët rekord të të nxehtit nuk mund t'i bindin ata, nuk është e lehtë të shihet se çfarë do të bëjë.

(Autori, profesor i ekonomisë në Universitetin e Massachusettsit, Amherst, është anëtar i Bordit Këshillimor të Nivelit të Lartë të sekretarit të përgjithshëm të OKB-së për Multilateralizmin efektiv. Komenti është shkruar për rrjetin botëror të gazetarisë, “Project Syndicate”, pjesë e të cilit është edhe “Koha Ditore”.)