Ëndrra e parë në mëngjesin e hershëm dhe e përsëritur shpesh, megjithatë e ktheu prapa në kohë. Për të lexuar diç më serioze, nuk ishte në gjendje. As nga vetja nuk mund të ikte. Askund, as edhe në një cep të rruzullit tokësor. Veten e kishte gjithnjë me vete. Veten e kishte me vete edhe gjatë udhëtimeve të rrezikshme jashtë Kosovës, që i bënte për të treguar për ngjarjet në Kosovë dhe për gjenocidin që u kanosej shqiptarëve. Sërish vështroi përreth. Syri ia zuri ditarin. Si me inerci e mori dhe e hapi. Zuri faqen e dhjetorit të vitit 1981
Shikoi orën. Ishte 6:30. Nuk ishte kohë zgjimi, por më as e gjumit. As e ikjes nga e kaluara dhe as nga e përditshmja. Vetes ia miratoi vetëm një gjë, atë se mendimet duhej dëbuar, patjetër! Mendimet nisi t'i dëbonte që nga koha e demonstratave të studentëve shqiptarë të vitit 1981. Atëherë jeta e saj ndryshoi rrënjësisht. Pos gëzimit të lindjes së fëmijës së aqpritur, jeta e mori tatëpjetën. Megjithëkëtë, proceset në shoqëri dukeshin për të mbarë.
Mendimet duhen dëbuar!- ishte urdhri që ia bënte vetes çdo ditë. Në veçanti mendimet që vrujonin pa kurrfarë leje para gjumit të natës dhe ato të mëngjesit të hershëm. Kishte vërejtur se me kalimin e kohës ato bëheshin më intensive dhe ishte gjithnjë e më vështirë t'u ikte. Andaj, e kishte menduar zgjidhjen, ngritjen e menjëhershme.
Brofi dhe u nis drejt banjës. Ktheu kokën nga vajza, që flinte në dhomën e fjetjes. E pa të zbuluar, si zakonisht. E mbuloi me velenxë, duke e përkëdhelur lehtas, që të mos e zgjonte. Edhe ajo mezi qetësohej nga rrjedhat e kohës.
Regjimi serb nuk e kursente as botën e fëmijëve. Ditë më parë e kishin ndryshuar emrin e shkollës së saj fillore nga emri shqip “Hasan Prishtina” në atë serbisht “Dositej Obradoviq”. E kishin dëmtuar në oborr të shkollës edhe monumentin e heroit Hasan Prishtina dhe bustin e kishin hedhur në pleh. Forcat e policisë serbe kishin ndërhyrë edhe në shkollë. Madje, në hyrjen ku mësonin fëmijët shqiptarë kishin hedhur edhe gaz lotsjellës. Fëmijët kanë ikur nga kanë mundur, disa edhe përmes dritareve. Shumë janë lënduar.
Nesër, nëse policët serbë na lënë të hyjmë në shkollë, do ta marr një shkumës dhe do ta shkruaj emrin e shkollës në dërrasë të zezë! Me shkronja të mëdhaaaa do të shkruaj: HASAN PRISHTINA! HASAN PRISHTINA! HASAN PRISHTINA!- i tha vajza përplot mllef para se ta zinte gjumi.
- Jetën duhet mbajtur në binarë aq sa është e mundur! - i foli vetes.
- Së paku duhet shfrytëzuar rastin sa nuk janë futur nëpër shtëpi, ndonëse edhe nëpër to po hyjnë me të madhe!- mendoi, duke vënë ujë në xhezven e kafesë.
Derisa e priste vlimin e ujit të kafesë, hulumtoi disponimin e brendshëm.
Shkencë apo letërsi? - ishte dilema e përhershme. E tendosur me emocionet e ëndrrës së përjetuar, vendosi ta niste ditën duke u futur në rezonin e ftohtë të botës shkencore. Ishte në përfundim e sipër të një punimi mbi monumentet epigrafike të zbuluara në Smirë të Vitisë.
Punimin donte ta përfundonte sa më parë, por ngecte, sepse i duhej një libër. Libri duket se ishte tretur diku në raftet e stërngarkuara. Ditë më parë e kërkoi me sy dhe kur nuk e pa me të parën, nuk vazhdoi më tej. E dinte se do të nervozohej, si ndodhte përherë. Dje e kërkoi përsëri, por vështrimi sipërfaqësor përsëri nuk dha rezultate.
Në fillim libri iu desh vetëm për një term, një term që i kishte ikur nga mendja. Kur nuk e gjeti me të parën, kuptoi se iu desh për më shumë të dhëna. Por, kërkimi i librit iu desh edhe për ta mundur ndjenjën e pasigurisë që e krijonte humbja, ashtu si krijon edhe çdo humbje tjetër, në këtë rast e librit. E kishte lënë diku që ta gjente më lehtë. Me kalimin e kohës e dinte se do ta gjente edhe më me vështirësi. Kështu ndodhte shpesh, andaj e ndërpreu gjurmimin. Nuk donte të përfundonte me nervozë, për faktin banal se librat ia zinin frymën njëri-tjetrit në raftet e stërmbushura, se fletët e shkruara treteshin diku dhe i gjente vetëm atëherë kur nuk i duheshin më, se...
Vuri kafenë para vetes dhe nisi ta rrufiste me ngadalë.
- Të kam thënë se të bën dëm!- i tha Vetja, dhe sikur e përkujtoi që ta ndizte cigaren.
- Po pi shumë!
- Jo!
- Po!- këmbënguli Vetja.
Shtëllungat e tymit të cigares nisi t’ia zinte rrezja e diellit. Një kohë vështroi rrugëtimin e tymit të zënë në kornizat e zgjatura të rrezes së diellit. Tymi i cigares përzihej me qindra mijëra grimca të pluhurit që i bënte të dukshme vetëm një rreze e diellit... Rrezja, që zinte pjerrtas dhomën, krijonte një imazh mbase qiellor. Vinte nga lart. Dielli... po, Dielli! Duhet përmbledhur punimin shkencor mbi simbolin e Diellit.
Ngriti vështrimin nga raftet. Librat qëndronin të renditur vertikalisht, si një ushtri e ngjeshur, një ushtri fitimtare. Librat në një anë dhe ajo në tjetrën, vetëm. Irritimi i shkaktuar nga mosgjetja e librit të kërkuar nuk i kishte kaluar. Nga ana kundërshtare e librave u dëgjua një zhaurimë e lehtë, pastaj fjalët e shtypura nisën të dilnin me shpejtësi marramendëse. Një mori e papërmbajtur fjalësh filloi ta zinte hapësirën... Dimensionet e librave nisën të stërmadhoheshin e të shndërroheshin në masa amorfe frymëzënëse.
Ndal! Më tej nuk shkohet! Kufiri është i hollë si Peri i Zanës! - i tha vetes.
Librat armiq? Jo, kurrsesi! - e flaku mendimin ndjellakeq dhe e hodhi veten në anën e librave. Iu afrua rafteve dhe nisi t’i prekte një nga një. U ndje mu si librat e ngjeshur fort, e ngufatur nga frymëzënia e banesës, nga hapësira e ngushtuar e jetës.
Ndërkohë e kaploi ndjenja se më nuk mund të shkruante gjë që i takonte sferës shkencore. As letërsisë. Letërsi jo se jo. Për të shkruar letërsi duhej vënë në funksion edhe ndjenjat, ndjenjat mbi të gjitha... e ato, për kohën e absurditetit dhe të tmerrit që sillte, duhej mbajtur nën kontroll.
Kishte lexuar se shumë shkrimtarë udhëtonin gjetiu për të gjetur inspirime për temat e tyre. Për shqiptarët kjo nuk ishte e nevojshme. Secili individ mund të ofronte tema për shumësi romanesh. Edhe vetvetja me një jetë, që i dukej prej një shekulli e më shumë, me ngjarje prej më të llojllojshmeve. Të gjitha preknin thelbin e jetës, të gjitha sillnin shqetësime vetëm sa kujtoheshin.
Nuk ishte që nuk provonte të shkruante, por, sa niste fjalitë e para, ndalej. Ende nuk i ishte forcuar zemra për të shkruar. Çdo përkujtim ngjallte dhembjet e shtresuara, shpirtërore dhe intelektuale. Madje, edhe dita e re sillte aq dhembje të reja, sa kishte frikë të mos e ngarkonte edhe më, duke e nisur gërmimin e mundimshëm në vete.
Ëndrra e parë në mëngjesin e hershëm dhe e përsëritur shpesh, megjithatë e ktheu prapa në kohë. Për të lexuar diç më serioze, nuk ishte në gjendje. As nga vetja nuk mund të ikte. Askund, as edhe në një cep të rruzullit tokësor. Veten e kishte gjithnjë me vete. Veten e kishte me vete edhe gjatë udhëtimeve të rrezikshme jashtë Kosovës, që i bënte për të treguar për ngjarjet në Kosovë dhe për gjenocidin që u kanosej shqiptarëve.
Sërish vështroi përreth. Syri ia zuri ditarin. Si me inerci e mori dhe e hapi. Zuri faqen e dhjetorit të vitit 1981.
Gjahu
Më në fund, ngjau. Ankthi i përjetshëm trokiti te dera. Si re e zezë që paralajmëron stuhinë, ky ankth qëndronte në vazhdimësi mbi kulmin e jetës. Nuk e dije a bëhet apo jo vetëtimë që mbyt me stërmbushje elektriciteti.
Që në fëmijëri kisha dëgjuar pëshpëritjet e të rriturve:
- Vijnë! Patjetër vijnë!
- Vijnë?
- S'kanë pse të vijnë!
- Jo, vijnë! Nuk lënë pa ardhur!
- Shkijet nuk kanë lënë derë shqiptare të qetë!
Vërtet vinin kurrë pa u ditur. Sipas nevojës. Në gjah të përhershëm.
Për gjahun e shtazëve dhe të shpezëve ka edhe kufizime ligjore kohore... Sipas nenit... të ligjit... ndalohet gjuajtja e lepujve gjatë sezonit... Ndalohet gjuetia e derrave të egër gjatë sezonit...
Ndalohet rreptësisht gjuetia e luqerbujve... e kaprojve, e drenushave... Nenet nënkuptojnë edhe mosshqetësimin e shtazëve dhe të familjeve të tyre në strofkat e ndërtuara me shputa, sqepa...
Asnjë ligj, madje as edhe një nen, nuk kishte ndalesë gjuetie ndaj shqiptarëve. Asnjë ligj i asnjë Serbie apo Jugosllavie.
Gjuanin kur të donin, në çdo kohë, që nga viti 1912, kur serbët pushtuan Kosovën.
Është kjo një gjueti, pa sezon kufizimi. Vetëm intensiteti ndryshon kohë pas kohe.
- Le të vijnë, më në fund!- sikur ishte një kërkesë e brendshme për ndërprerjen e këtij ankthi të frikës së ardhjes së mundshme egërsie.
- Le të viiiiiiijnë! Në dreq të mallkuar, le të viiiiijnë!!!
Dhe erdhën!
Mëngjesi i ditës së përkrahur nga njerëzimi si ditë pushimi ishte i mrekullueshëm. Rrezet e diellit të porsazgjuar lëmonin skutat e apartamentit të fjetur. Një qetësi e amshueshme përshkonte atmosferën.
Po të ishte kështu përherë!- mendova, duke dalë në ballkonin e vockël. Mnelat borëbardha të shtrira me dashuri nëne më përshëndetën gëzueshëm. U buzëqesha. Ishin po ato mnela që më ndihmuan gjatë incizimit të fshehtë me kamerë amatore të ngjarjeve të marsit 1981. Ishte kamera “Canon 518”, e blerë në Holandë për të zënë kujtime. U zgjodh kamera në vend të ndonjë gardërobe, e cila lehtë tretet me kohën.
Po, atëherë syri i kamerës zuri.
... Mnelat dhe tanket e rënda që ndrydhnin asfaltin...
... Mnelat dhe flakën që dilte tej konvikteve të studentëve, përplot studentë shqiptarë...
... Mnelat dhe flamurin shqiptar që valonte mes tymit, aty majë “Kodrës së Diellit”...
...Mnelat dhe gjuetinë e policëve të stërarmatosur të Jugosllavisë kundër studentëve dhe minatorëve shqiptarë...
... Mnelat dhe rrahjen shtazarake të një studenteje nga një duzinë policësh...
... Mnelat dhe vrapin e një studenti që u shtri i plagosur o i vdekur midis rrugës përballë...
I palosa me të shpejtë mnelat përplot kujtime. Ngjarjet e tmerrshme që ndillnin kob dhe grimcat e stërtendosura të ajrit kosovar ma ngarkonin shpirtin.
Hyra në dhomë. Rrezet zbulonin shtresimin e lehtë të pluhurit të rënë mbi morinë e librave. Ca lodërza të harruara mbi dysheme i jepnin jetë dhomës së studimeve. Çdo gjë dukej se do të vazhdonte përjetshëm.
Cingërima e thekshme e telefonit u përplas me qetësinë e rrejshme. E mora receptorin me të shpejtë që të mos më zgjohej foshnja.
- Urdhëroni!- thashë me zë të ulët.
- Është aty shoku U.?- u dëgjua një zë i panjohur.
- Kush jeni ju?
- Një shok! - tha zëri që nuk deshi ta thoshte emrin.
- Nuk kemi shokë që nuk prezantohen! - i thashë zërit të panjohur dhe e lëshova receptorin me mllef të përmbajtur.
Vaji i foshnjës nuk më la kohë të mendoja për paralajmërimin ndjellakeq telefonik. Nuk kisha kohë as të përkujdesesha për shkaqet e vajit të vajzës. Zilja e derës së apartamentit të vogël pas ca minutash ra me një brutalitet të pashoq. U bëra gati t’i reagoja vizituesit të paparalajmëruar për mënyrën policore të rënies së ziles. Nuk kishte nevojë. Sa e hapa pak derën, në apartament vërshoi një duzinë policësh të armatosur deri në fyt.
- Je i arrestuar! Eja menjëherë me ne! - i thanë kërcënueshëm burrit që posa doli nga dhoma e gjumit.
- Të vishem! - u tha në dukje i qetë, duke hyrë në dhomën me libra.
- Edhe unë e luajta lojën e qetësisë:
- Dua ta di arsyen e arrestimit! Keni vendim? - kërkova, duke u munduar që ta qetësoja foshnjën që e mbaja në kraharor.
- Ka vepruar kundër popullit dhe shtetit! - tha preras një njeri i uniformuar pa uniformë.
- Çdo gjë u zhvillua si në amulli. As zhaurimë, as piskamë, as frikë. Ndieja vetëm një forcë të papërshkrueshme që vinte diku nga thellësitë e qenies.
- Mos u mërzit! - më tha në ndarje.
- Ti... Mbahu! - i thashë, dhe m’u duk se i përfshiva të gjitha: torturat policore, denoncimet e mundshme, shpifjet... I thashë, duke e menduar mbi të gjitha qëndresën e pritjes.
Foshnja shtatëmuajshe më ngeli në kraharor. Një duzinë e të uniformuarve të uniformuar dhe të uniformuarve të pauniformuar u shpërnda nëpër apartament gjatë orëve vijuese, gjatë orëve shekuj.
Të urryerit preknin dhe rrotullonin çdo gjë.
Zilja e derës së apartamentit të vogël pas ca minutash ra me një brutalitet të pashoq. U bëra gati t’i reagoja vizituesit të paparalajmëruar për mënyrën policore të rënies së ziles. Nuk kishte nevojë. Sa e hapa pak derën, në apartament vërshoi një duzinë policësh të armatosur deri në fyt
Ishim munduar të krijonim një çerdhe të ngrohtë, një mbretëri intime, ku mund të gjendej prehja. Apartamenti nuk ishte i gjerë. Një kuzhinë dhe dy dhoma të vogla. Vetëm korridori në trajtë katrori i jepte dukje gjerësie. Shumë orendi ishin punim dore të babit, të krijuara me një stil të veçantë dhe të pangarkuar. Ç’është më e rëndësishmja, hapësira kishte shpirt dhe çdo kënd ishte funksional. Tash, të urryerit fusnin hundët kudo, pa fije respekti për jetën.
Vajza nuk prante së qari. Nuk dija ç’të bëja me të. Më lejuan ta thërrisja fqinjën M. me telefon. Erdhi menjëherë te dera, pa treguar asnjë shenjë ngurrimi. Sa ma mori vajzën që e donte shumë, polici ia përplasi derën gati para fytyrës.
Gjatë gjithë kohës e përcillnin çdo lëvizje timen. Mua nuk më interesonte ç’bënin andej nga kuzhina dhe në dhomën e vockël të fjetjes. U ngulita në dhomën e punës, nga frika se mos linin ndonjë dokument ose letër inkriminuese. Kisha dëgjuar se dinin të bënin gjëra të tilla. I sillnin vetë, e pastaj bëheshin kinse i gjenin.
Ishte dhe një arsye pse nuk lëvizja nga dhoma e punës, e kjo ishte se nuk doja që të mallkuarit ta gjenin dhe ta merrnin studimin voluminoz të burrit mbi subjektivitetin e Kosovës gjatë shekujve dhe perspektivat e saj. Dorëshkrimi gjendej mbi tavolinë, i përfunduar një ditë më parë, i gatshëm për mbrojtje të doktoraturës. Gjendej para hundëve të tyre.
Kërkuesit i hidhnin pamëshirshëm librat e studimit nga raftet dhe këtë e bënin pasi që i kontrollonin fletë për fletë. Mendjen nuk e ndaja nga doktoratura e burrit. Nuk e kishin parë ende. Dy-tre veta merreshin vetëm me librat e renditur të bibliotekës. Pastaj i hidhnin në dysheme. Librat tanë të zgjedhur, blerë me dashuri dhe shumë sakrifica materiale. Shumica ishin në gjuhën angleze. Vinin me porosi.
E vështroja me ngulm morinë e librave të përplasur përtokë. Kur nisën t’i hidhnin edhe letrat me shënime, dhe kur ato nisën të shpërndaheshin nëpër dysheme, nuk u durova më dhe iu thashë:
- Ju lutem, kini kujdes, janë studime shumëvjeçare!
Po, kjo ishte një provë e imja. Të tregoja se nuk ua kisha frikën. T’u tregoja se çdo sjellje regjistrohet në analet e kohës. Aq mund të bëja. Jo më shumë.
Inspektori shqiptar, i ngjitur te rafti më i lartë, më shikoi gjithë mllef dhe morinë e fletëve që e mbante ndër duar e gjuajti në dysheme.
- Mblidhi ato dhe mos i gjuaj më! - u habita, kur dëgjova të thoshte një zë urdhërues.
Ishte zëri i një inspektori të lartë që bëhej më i kulturuar. Ishte ulur në kolltuk dhe nuk lëvizte asnjë çast. Hedhësi shqiptar i librave u shtang nga mllefi. Nuk i mblodhi fletët, por nuk hodhi më as libra dhe as shënime nga raftet.
E shfrytëzova përparësinë e fituar, i grumbullova librat e hedhur rreth tavolinës dhe i vendosa mbi studimin e doktoraturës për Kosovën. Studimi më nuk dukej. Pas kësaj m’u duk se mund të rrija më e qetë. Ndeza cigaren.
Desha ta ndizja edhe cigaren vijuese, por m’u kujtua se në dhomën e fjetjes, te pasqyra, kisha lënë një copëz letre me vargje të freskëta, të shkruara një natë më parë. Ishin vargje politike, të dala nga frymëzimi i parë. Edhe si të tilla, ishin të rrezikshme. Shumë shqiptarë ishin dërguar në burgje për një vjershë, për një fjali... Dhëndrin e fqinjës e dënuan me burg për një ditar, që e shkruante për vetveten. Ia kishin gjetur gjatë një bastisjeje të ngjashme.
Vjershën time mund ta gjenin shumë lehtë, të lënë te pasqyra, pranë shtratit. Me gjithë rrezikun, vendosa të mos lëvizja. Çdo lëvizje mund të ngjallte dyshim, andaj vjershën dhe veten me të ua dorëzova fatit.
Pija cigare pas cigareje, tjetër nuk dija ç'të bëja.
Pas shumë orësh më trandi nga lëvozhga e qëndresës piskama e kërkuesve. Të gjithë të uniformuarit e të pauniformuarit u tubuan rreth “zbulimit shekullor”.
- Paskan lënë diç pa i vërejtur dhe tani e “zbuluan”! - ishte gjëja e parë që më shkoi ndër mend.
- E gjetëm! - dëgjova një inspektor duke triumfuar. U rrethua shpejt nga të tjerët dhe unë mezi pashë se mbante lart revistën “Shqipëria e re”, të botuar në Tiranë. Valonte me të si me një flamur triumfues.
- Është e imja! - u thashë, me një qetësi që nuk e dija se e kisha.
- Më shikuan plot mllef.
- E kam nga koha kur isha në Kuvendin për ilirët, në Shqipëri, në vitin 1972! - u thashë.
- Këtë herë më shikuan me habi.
- Qe ku jam edhe në fotografi! - ua tregova veten në foto të revistës “Shqipëria e re”.
Ishte dhe është kohë kur çdo gjë që vinte nga Shqipëria ishte e ndaluar. Madje çdo fletë e mundshme, libri po se po. Por, me gjasë, këta kërkonin diç të caktuar. Andaj, pas gëzimit të “zbulimit” të një fakti për të akuzuarin, të dënuar që më parë, vazhduan kërkimet.
Duket se edhe vetë u lodhën kur u bënë orët e vona të natës. Shkuan po aq zhurmshëm si edhe kur erdhën. Morën shumë libra shkencorë. Shumë libra në gjuhën angleze.
Kontrolluesit e kuzhinës, që nuk pata mundësi t'i vështroja gjatë punës së tyre të ndyrë, morën kasetat e magnetofonit. E dija, në njërën ishin incizuar komentet e TV Shqipërisë, por shumica ishin me zërat e funksionarëve shqiptarë të Kosovës.
Irredentistët, kontrarevolucionarët... ishin shprehjet që më së shumti dëgjoheshin. Nisa t'i shlyeja, aq sa më lejonte koha me foshnjën dhe obligimet e tjera.
- Mos i fshij, më duhen për analiza! - më tha burri.
- Serbët nuk pyesin për shkencën tënde! Mund ta marr me mend se të përcjellin.
- Nuk mërzitem!
- Të marrin sikur të mos kishe qenë kurrë!
- Nuk u frikohem!
- Nuk është fjala për frikën. Duhet të kemi kujdes! Nëse burgosemi, le të jetë kjo për diç më të madhe! - insistoja.
Kasetat i morën si fakte për veprimtarinë armiqësore. Kaseta me disa zëra të spikerëve të Shqipërisë, të cilët flisnin për demonstratat e vitit 1981. Kasetat me zërat e funksionarëve të çartur shqiptarë të Kosovës, që blasfemonin po këto demonstrata.
Grumbulluan edhe shumë libra shkencorë. Deshën t’i merrnin pa i regjistruar.
- Kjo është pasuria jonë! - u thashë, dhe insistova për t’i regjistruar.
Për çudinë time, nisën t’i regjistronin në një fletë të përçudnuar. Ndërkohë, u mundova ta përfytyroja ditën kur burri do të shkonte për t’i marrë dhe do t’i kthente në banesë. Isha e bindur se ajo ditë do të vinte, një ditë do të vinte... Kjo më ndihmoi që ta ndieja veten më të fortë. Mbase kisha nevojë të ndihesha ashtu.
Cingërima e thukët e ziles së derës e trandi pa masë.
- Mos u shqetëso! - i dha guxim Vetja, që duket se doli nga një lloj amullie. Nuk ia vuri veshin.
Vitet e kishin mësuar që rrahja e tillë e ziles paralajmëronte vetëm policët, mbledhësit e regjive dhe lypësit. Mendja i shkonte gjithherë tek të parët.
- Pagesa për pleh! - tha njeriu që i binte ziles.
- Aq herët? Para orës shtatë të mëngjesit? - pyeti, duke e përmbajtur zemërimin.
- Është gati shtatë. Më vonë nuk po ju gjejmë në shtëpi! - foli prerazi inkasanti.
- U duhen të hollat! - mendoi, duke nxjerrë paratë nga kuleta gati e zbrazët. Pastaj shkoi deri te dhoma e errësuar e fjetjes. Vajza ende flinte. Mbylli derën lehtas dhe u kthye në dhomën e qetësisë së rrejshme. Ndezi cigaren, afroi pranë taketuken dhe ndali shikimin te ditari i mbyllur. Por, nuk e hapi.
Muaj të tërë dilte çdo ditë me vajzën e vogël në parkun me fontanë të “Ulpianës”. Në fillim vajzën e mbante në kraharor dhe shëtiste përreth me të. Pas ca muajsh ajo nisi të ecte vetë.
Shëtitjet te fontana e “Ulpianës” ishin në funksion të pritjes, të pritjes se një ditë do ta shihte burrin duke ardhur rrugës së konvikteve. Të lodhur, të rraskapitur, por vërtet duke ardhur. Duke ardhur më në fund... Kështu e kishin parë duke ardhur nga burgu një profesor të Fakultetit të Shkencave Natyrore të Universitetit të Prishtinës. Profesori banonte në një hyrje tjetër të ndërtesës, të një ndërtese të gjatë ku ishte dhe vetë. I ndanin vetëm disa hyrje.
Profesorin e kishin mbajtur ca kohë në Beograd, kush e di se ku, dhe pastaj vazhdoi punën në fakultet. Disa thoshin se edhe udhëtonte shpesh, madje shkonte edhe në Londër.
Shëtitjet te fontana e “Ulpianës” ishin në funksion të pritjes, të pritjes se një ditë do ta shihte burrin duke ardhur rrugës së konvikteve. Të lodhur, të rraskapitur, por vërtet duke ardhur. Duke ardhur më në fund... Kështu e kishin parë duke ardhur nga burgu një profesor të Fakultetit të Shkencave Natyrore të Universitetit të Prishtinës. Profesori banonte në një hyrje tjetër të ndërtesës, të një ndërtese të gjatë ku ishte dhe vetë. I ndanin vetëm disa hyrje
Po, profesorin e kishin parë të vinte me një qese najloni në dorë, këmbë. Kishte ardhur nga stacioni i largët i trenit në Fushë - Kosovë. Fqinjët e ngushëllonin duke ia përmendur këtë rast shpesh, andaj shpresonte se burri mund të vinte nga po ai drejtim dhe se bashkë me vajzën do t’i hidheshin në përqafim mu te fontana e “Ulpianës”.
Pjesë nga romani “Pasqyra e thyer” (kapitujt III e IV) i Edi Shukriut (redaktuar nga Flaka Surroi, me parathënie të Halil Matoshit), Botimet KOHA, Prishtinë, 2015
