Anouk Aimée – ylli i epokës së artë të kinematografisë evropiane

Aktorja franceze, Anouk Aimée, ishte një nga fytyrat kryesore të “Valës së Re” të kinematografisë duke luajtur në klasikë nga regjisorë si Federico Fellini, Jacques Demy dhe Claude Lelouch, ka vdekur në moshën 92-vjeçare. Emri i saj lidhet me hitet “La Dolce Vita” dhe “A Man and a Woman”

Anouk Aimée, ylli francez i klasikëve evropianë të “Valës së Re”, duke përfshirë “La Dolce Vita”, “A Man and a Woman” dhe “Lola”, ka vdekur në moshën 92-vjeçare. Lajmin ka bërë të ditur vajza e saj Manuela Papatakis në rrjetet sociale të martën. “Me trishtim të pamasë njoftoj largimin e nënës sime ... Isha pranë saj kur ajo ndërroi jetë këtë mëngjes, në shtëpinë e saj në Paris”, ka shkruar Papatakis. Pasi kishte debutuar në ekran në fund të viteve ‘40, Aimée u bë e njohur ndërkombëtarisht me një seri filmash të suksesshëm të profilit të lartë në vitet ‘60, duke e shoqëruar atë me regjisorët kryesorë të epokës, mes tyre emra si Federico Fellini dhe Jacques Demy. Ndoshta hiti i saj më me ndikim ishte “A Man and a Woman” fitues i çmimit “Oscar”, përballë Jean-Louis Trintignant, i vitit 1966, i cili mori “Oscar” për filmin më të mirë të huaj dhe skenarin më të mirë origjinal, si dhe një nominim për aktoren më të mirë për vetë aktoren.

E lindur si Nicole Françoise Florence Dreyfus në 1932 nga prindër aktorë, babai i saj hebre, nëna e saj katolike, Aimée filloi të luante si Françoise Dreyfus dhe filloi në një rol të vogël në filmin e saj të parë, “The House Under the Sea”, në vitin 1946 në moshën 14-vjeçare. Ajo e mbajti emrin e personazhit të saj, Anouk, si një pseudonim skenik, me “Aimée” të dhënë nga poeti Jacques Prévert, bashkautor i rolit të saj të parë kryesor në “Dashnorët e Veronës”, një version i modernizuar i Romeos dhe Zhulietës së Shakespeareit.

Gjatë viteve ‘50, Aimée realizoi një varg rolesh në filma kryesisht evropianë me regjisorë të shquar, duke përfshirë filmin aventuresk “Golden Salamander” me Trevor Howard, adaptimin e Zola Pot-Bouille për Julien Duvivier dhe biografinë e Modiglianit Montparnasse 19 me Jacques Becker. Megjithatë, ajo shpërtheu në yll ndërkombëtar pasi u përfshi në filmin e Fellinit të vitit 1960 “La Dolce Vita” si Maddalena e pasur dhe e çiltër që merr gazetarin Marcello Mastroianni në një klub nate. Aimée dukej se mishëronte një seksualitet bohem në fillim të dekadës së re.

Kjo përshtypje u përforcua edhe më, nga roli i saj tjetër madhor, në filmin “Lola” të Zhak Demit, në vitin 1961. Aimée luajti rolin kryesor, një showgirl që është objekt i interesave romantike të disa meshkujve. Aimée më pas u ribashkua me Fellinin dhe Mastroianni për “8½”, në vitin 1963, në të cilin ajo luan Luisan, gruaja e humbur e “Mastroiannit”. Tre vjet më vonë, ajo mori pjesë në filmin “A Man and a Woman” të Claude Lelouch me rekomandimin e Trintignant dhe studimi intensiv romantik i një marrëdhënieje midis dy njerëzve, bashkëshortët e mëparshëm të të cilëve të dy kishin vdekur, goditi një akord të madh, duke u bërë një zbulim ndërkombëtar. Të tre do të vazhdonin të ribashkoheshin në vitin 1986 me “A Man and a Woman: 20 Years Later” dhe “The Best Years of a Life” më 2019. 

Si rezultat i suksesit të “A Man and a Woman”, Aimée ishte në gjendje t'i bashkohej elitës ndërkombëtare të industrisë së filmit, duke u shfaqur në filma të tillë si “Justine” (për George Cukor), “The Appointment” (nën regji Sidney Lumet) dhe “Tragedy of a Ridiculous” i Bernardo Bertolucci. Pikat e tjera kryesore të karrierës së saj të mëvonshme përfshinin komedinë e Robert Altman, “Prêt-à-Porter”, “Happily Ever After” me aktorët Charlotte Gainsbourg dhe Yvan Attal. 

Aimée ishte martuar katër herë, duke përfshirë edhe aktorin Albert Finney midis 1970-s dhe 1978-s, burri i saj i katërt dhe i fundit. Vajza e saj Manuela ishte fëmijë prej martesës së saj të dytë, me regjisorin grek Nikos Papatakis.