79-vjetori i Bibliotekës Kombëtare – kronikë e festë për dije

Si simbol i kulturës dhe dijes, Biblioteka Kombëtare e Kosovës shënoi 79-vjetorin e saj me një ceremoni që kapërceu kohën dhe faqet. Ngjarja, e zhytur në trashëgiminë e pasur të Bibliotekës, u shpalos si një dëshmi e rolit të saj të qëndrueshëm si një rojë e dijes. Shënimi i përvjetorit u bë një rrëfim i gjallë, duke ndërthurur të kaluarën, të tashmen dhe potencialin e pakufishëm për eksplorimin që ka përpara

Biblioteka Kombëtare e Kosovës ka shënuar 79-vjetorin dhe ceremonia ka qenë jehonë për dijen. “Pjetër Bogdani” ruan kujtesën dhe trashëgiminë kombëtare të Kosovës. Merr kopje të të gjitha materialeve të shtypura dhe kontribuon në sigurimin e qasjes në universin e madh të njohurive të regjistruara. Ngjarja kryesore e festës të premten ka qenë ekspozita “Nga themelet deri te hapja publike e godinës madhështore të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës (artikuj të gazetës ‘Rilindja’ 1973 - 1983)”, që përfshin artikuj të cilët përshkruajnë historikun e ndërtimit të objektit të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës dhe të fillimit të punës së saj.

Me hapjen e dyerve të ekspozitës, të pranishmit u kthyen prapa në kohë nëpërmjet faqeve të “Rilindjes”, duke dëshmuar vetë gjenezën e këtij institucioni kulturor. Artikujt e ekspozuar hedhin dritë mbi fillimet modeste të Bibliotekës, duke nënvizuar përkushtimin dhe sakrificat e bëra nga ata që parashikonin një strehë për dije.

Festa e përvjetorit të 79-të të Bibliotekës Kombëtare erdhi jo veç si një reflektim nostalgjik për të kaluarën, por edhe si një dëshmi e përkushtimit të qëndrueshëm të Bibliotekës për ruajtjen e njohurive. Nëpër dekada, Biblioteka Kombëtare e Kosovës ka evoluar në një ruajtës të pasurisë intelektuale të kombit. Artikujt e gazetës “Rilindja”, të kuruar me kujdes për këtë ekspozitë, tregojnë histori të qëndrueshmërisë, vendosmërisë dhe besimit të palëkundur në fuqinë e dijes. Nënvizojnë sfidat duke theksuar se Biblioteka është jo thjesht si një strukturë fizike, por si një simbol i ndjekjes së pandalur të iluminizmit. Përtej kufijve të kohës, festimi i përvjetorit u bën homazh individëve të panumërt që kontribuuan në rritjen e Bibliotekës. Sakrificat e tyre, shpesh të padukshme, kanë hedhur themelet për një institucion të gjallë që vazhdon të ndriçojë mendjet dhe të frymëzojë brezat e rinj.

Në fjalën hyrëse, drejtori i Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, Fazli Gajraku, ka ndarë me të pranishmit fillet e themelimit të Bibliotekës që nga nëntori i 1944-tës.

“Biblioteka Kombëtare e Kosovës ka një datë që njihet si data e themelimit të saj. Është nëntori i vitit 1944 kur nis punën në Prizren me një koleksion të vogël të librave dhe më pas vjen për të vazhduar jetën e saj duke u rritur dhe zhvilluar 79 vjet të historisë. Nga viti 2008 me shpalljen e pavarësisë së vendit është Biblioteka Kombëtare e Republikës së Kosovës, e cila i ruan kujtesën dhe trashëgiminë kombëtare të Kosovës”, ka thënë Gajraku.

Duke shprehur mirënjohjen e tij, Gajraku ka përcjellë falënderime për të gjithë ata që kontribuuan për ta sjellë Bibliotekën këtu ku është sot. Duke vlerësuar përpjekjen kolektive ka theksuar vlerësimin e thellë për çdo individ të përfshirë në formësimin e rrugëtimit të Bibliotekës. Me gjithë arritjet, Gajraku ka bërë të ditur se ka hapësirë ​​të mjaftueshme për përmirësim, duke reflektuar një përkushtim për rritje dhe avancim të vazhdueshëm.

“Për të mbërritur deri në këtë stad të zhvillimit dhe të transformimit janë dashur shumë punë, mund, dije dhe kujdes. Janë dashur disa breza që kanë shënjuar gjurmët e suksesit të kësaj biblioteke. Disa nga kolegët tanë që kanë lënë këto shenja të zhvillimit, tani në pension, janë këtu dhe dua t’i falënderoj secilin veç e veç. Tani është brezi i ri i cili është duke punuar me vullnetin dhe ambicien për të zënë objektivat dhe trendët e bibliotekave moderne dhe të avancuara”, ka thënë Gajraku.

Me vazhdimin e fjalimeve në nderim të përvjetorit të 79-të të Bibliotekës u bë e qartë se është më shumë se një arkiv i dijes, është një kronikë e gjallë e rrugëtimit intelektual të një kombi.

Kryetari i Këshillit të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, Bardh Rugova, ka thënë se bibliotekat dhe libraritë janë kujtesa e asaj dije të shpërndarë në hapësirë dhe kohë si një vlerë për brezat e ardhshëm.

“Në diskursin e përditshëm, libri është metafora e dijes dhe bibliotekat janë metaforat e arkivimit të dijes, deponi. Në Kosovën që kishte popullatë shumicë analfabete, 79 vjet më parë u themelua Biblioteka dhe gati gjysmë shekulli më parë filloi të ngrihej kjo godinë. Ekspozita dhe ceremonitë e këtilla janë sërish metafora. Metafora të kremtes dhe të çmuarjes së dy metaforave të para, të librit si dije dhe të bibliotekës si arkiv i dijes. Janë narrativa që shërbejnë në favor të dijes dhe të arkivimit të saj, janë mesazhe se ato duhen të shihen si sistem i vlerës”, ka thënë Rugova.

Në një epokë ku përparimet digjitale riformësojnë peizazhin e informacionit, data e 24 nëntorit në bibliotekën “Pjetër Bogdani” përsëriti rëndësinë e përjetshme të bibliotekave fizike. Biblioteka Kombëtare e Kosovës po qëndron duke përqafuar epokën digjitale dhe duke e mbajtur të palëkundur rolin e saj tradicional si ruajtës i njohurive të prekshme.

Xheladin Krasniqi, zëvendësues i sekretarit të përgjithshëm të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sporteve ka theksuar edhe mbështetjen që institucionet udhëheqëse duhet dhënë për krijimin e kushteve të duhura që informacioni të përdoret si mjet zhvillimi.

“Derisa vazhdon të mbizotërojë pikëpamja se bibliotekat janë jo më shumë se depozitor të librit e të së kaluarës, duhet folur zëshëm për rolin thelbësor të bibliotekës si institucion informativ, kulturor, arsimor e social. Biblioteka, përkatësisht informacioni, është një faktor vendimtar në zhvillimin kombëtar. Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit do të mbështesë projekte të cilat tashmë kanë nisur dhe janë duke u zhvilluar në Bibliotekën Kombëtare e që kanë një ndikim të veçantë në zhvillimin e transformimit bibliotekar”, ka thënë Krasniqi.

Biblioteka Kombëtare e Kosovës është themeluar më 25 nëntor të vitit 1944, në Prizren, ndërsa dy vjet më vonë është bartur në Prishtinë. Ndër të tjera, ajo është qendër metodike në nivel vendi për zbatimin e standardeve dhe të rekomandimeve të institucioneve dhe asociacioneve përkatëse ndërkombëtare në veprimtarinë bibliotekare dhe të informacionit bibliotekar. Gjithashtu, është përgjegjëse për mbikëqyrjen profesionale të të gjitha llojeve të bibliotekave të institucioneve publike të Kosovës.

Objekti i Bibliotekës Kombëtare të Kosovës pas procesit të vendosjes në Listën e trashëgimisë kulturore nën mbrojtje të përkohshme, më datë 26 qershor të këtij viti ndryshoi statusin dhe u vendos në Listën e trashëgimisë kulturore nën mbrojtje të përhershme.