Mbreti pa kurorë dhe aktiv në çdo orë

Shënuar në trenin e vijës Vjenë – Zürich: mbi përparësitë e udhëtimit mbi shina, një ese mbi historinë e një kodre të famshme shqiptare dhe Alexin e Vjenës, të cilin duhet takuar – herën tjetër. Sepse burimet e informuara mirë po thonë se ai është mbreti i vetëm legal i qendrës së Vjenës me origjinë nga Kosova

1.

Ishte e pritshme se do të ndodhte: më 17 qershor, rreth orës 19:00, konduktori austriak tha se “për shkak të një defekti në hekurudhë afër Rosenheimit” po presim këtu, në stacionin e trenit në Übersee (landi i Bavarisë), nja 20-30 minuta. “Mund të dilni dhe po deshët edhe të pini duhan”, vazhdoi konduktori me humor. E tepërt të thuhet se Rosenheimi ndodhet në Gjermani. Në atë vend funksionon shumëçka, vetëm trenat jo aq. Shkrimet kritike në mediat gjermane kundër Deutsche Bahn, ndërmarrjes gjermane të hekurudhave, janë legjendare. Konduktori austriak tha: “Nuk është befasi kjo me Deutsche Bahn”. Në Gjermani me dekada është investuar në rrugë, janë ndërtuar autostrada të reja, rrugë rajonale e lokale, asfalti është shtruar me zemërgjerësi dhe infrastruktura hekurudhore është lënë anash me zemërngushtësi. Kur e krahason me Zvicrën dhe Austrinë, Gjermania në aspektin hekurudhor është njëfarë Somalie me shumë Mercedesë.

2.

Megjithatë, përkundër kësaj vonese të shkurtër, udhëtimi me tren nga Vjena në Zürich (dhe më parë nga Zürichu në Vjenë) duhej të ndodhte. Sepse për distanca deri në 800 kilometra udhëtimi me tren është kënaqësi, lezet. Jo vetëm për arsye të mbrojtjes së mjedisit (avionët e ndotin mjedisin). Shpesh duhet të shkosh dy orë më herët në aeroport, të fluturosh dy orë, pastaj të shkon edhe një orë derisa nga aeroporti i destinacionit të mbërrish deri në qendër të qytetit që do të vizitosh. Nëse nuk ke pasur fat, afër teje në avion ka qenë ulur një burrë e grua që duket se gjithë jetën ka ngrënë çipsa e mish dhe aktivitetin e vetëm sportiv e ka pasur ecjen nga divani në tualetin e banesës apo shtëpisë së tij. Treni është ndryshe: mbërrin në platformë nja 10 minuta para se të niset treni. Mund të kesh me vete një, dy apo tri valixhe (për dallim nga avioni). Madje nëse fluturoni me kompani ajrore me çmime të lira, me vete mund të merrni vetëm një valixhe sa miu. E nëse keni më shumë kilogramë në valixhe, atëherë ju jeni viktima e përsosur e kompanisë: një djalë e vajzë me qeshje të hidhur pelin që në sportel të kompanisë do t’ua bëjë me dije se – “fatkeqësisht, fatkeqësisht” – duhet të paguani 70, 80, 90 ose 100 euro. Ekstra! Çfarë fillimi magjik i një udhëtimi.

3.

Mes Vjenës dhe Zürichut treni qarkullon disa herë në ditë. Ia vlen të investohet pak më shumë dhe të blihet bileta e klasës së parë. Aty së pari keni hapësirë për t’i shtrirë këmbët, diçka që në avion ndoshta e keni mundësinë vetëm në “business class” – ama për 1000 deri 7000 apo 10’000 euro (varet ku fluturoni). Pastaj: çdo gjysmë ore nëpër vagonin e trenit kalon një kamerier që me dashamirësi e profesionalizëm, por edhe me humor tipik austriak pyet nëse udhëtarët kanë “edhe një dëshirë”. Dhe udhëtarët kanë jo një dëshirë, por shumë dëshira. Të cilat plotësohen me efikasitet austriak. Ndërkohë treni, në disa segmente, ecën me shpejtësi mbi 220 kilometra në orë. Më mirë ta provoni këtë ndjenjë me tren se sa me veturë (do të ishte çmenduri dhe papërgjegjësi). Në trenin austriak funksionon më mirë interneti sesa në trenat zviceranë). Por edhe kur interneti nuk është aq stabil, mund të lexoni diçka. Për shembull një ese interesant të historianit nga Universiteti i Vjenës, Oliver Jens Schmitt, mbi malin e Tomorrit dhe personat e parë që janë ngjitur në të dhe kanë lënë shënime. I pari ishte një italian (Antonio Baldacci, më 1892), i dyti (më 1909) Eqrem Bej Vlora (rrjedhimisht shqiptari i parë), i treti gjermani Friedrich Markgraf, më 1929, i katërti gazetari britanik Joseph Swire, më 1936, dhe, më 1939, antropologia Margaret Hasluck, e cila gjatë Luftës së Dytë Botërore pjesërisht ishte përgjegjësja e vetme për aktivitetet e shërbimit sekret britanik në Shqipëri.

4.

Më 1931 në Vjenë, bash para Operës, dy shqiptarë tentuan të vrasin Ahmet Zogun. Mbreti shqiptar shpëtoi. Ka dhe plot histori të tjera me Ahmet Zogun dhe Vjenën, histori më pak të përgjakshme, disa madje shumë gazmore, të cilat profesori Oliver Schmitt i tregoi me dashuri të madhe për detaje. Kur njeriu i kalon tri ditë në Vjenë kryesisht me shqiptarë fantastikë (mjekë, dizajnerë, ekonomistë), atëherë kupton se në kryeqytetin e Austrisë ende jeton një mbret shqiptar. Ai duket se është mbreti i vetëm legal i qendrës së Vjenës, ndonëse pa kurorë monarkike. Të gjithë e njohin me emrin Alex. Të duhet një biletë për koncerte të muzikës klasike në Vjenë? Një vend në lozhë? Alexi të bën çare. Nëse je milioner dhe të duhet një shofer – Alexi e di përgjigjen. Një hotel i mirë në qendër të Vjenës? Prapë Alexi e di rrugëzgjidhjen. Alexi e njeh me gjasë secilin recepsionist. Nëse e pyetni Alexan, asistenten digjitale të Amazonit, se kush është mbreti i qendrës së Vjenës, ka gjasa se do të përgjigjet me zë sintetik: “Alexi, ai tipi i Vjenës që vjen nga Kosova. Si nuk e njihni?” Për Sirin e Apple s’ka dyshim. Ndoshta. Dëshirat apo kërkesat Alexi ua lexon turistëve direkt nga sytë. Shpesh s’kanë nevojë të flasin. Kështu tregojnë burimet e super-informuara në Vjenë. S’ishte e shkruar ta takoja kësaj radhe Alexin, por kur treni u nis nga Vjena në drejtim të Zürichut, Alexi i telefonoi një mikut tim me të cilin ishim në Vjenë dhe i tha: “Aiiiiiiiii burrë, më falni se nuk u bë dje të takoheshim, disa obligime familjare, por sonte desha të dalim në darkë”. Herën tjetër. Ndoshta mbreti na pret në audiencë!