SOT

Një jetë me diabet, rrëfimi i 21-vjeçares që themeloi shoqatën “Tip1omël”

Ka 15 vjet që mënyrën e stilit të jetës e ka vazhdimisht nën kontroll. Lisa Mehmeti nga Prishtina, që kur ishte 6 vjeçe duhej të kujdesej për ushqimin, e më pas edhe të vëzhgonte vlerat e insulinës në gjak.

Lisa tanimë si vajzë që jeton me diabet të tipit 1 është mësuar me vështirësitë që i sjell jeta prandaj edhe ka themeluar organizatën që do t’i ndihmojë personat që jetojnë me këtë sëmundje.

“Jam Lisa 21-vjeçare studente e psikologjisë, jam me diabet që nga mosha 6-vjeçare, shumë pak e mbaj mend veten pa diabet dhe me ato që sjell diabeti. Asnjëherë nuk jam ndje më e përmbushur, për shkak iniciativës që kam filluar unë me themelimin e organizatës ‘Tip1omël’ por kjo nuk do ishte e mundur pa ndihmën e rrethit që unë me qenë e pavarur në gjendjen time shëndetësore e tanimë është rrit rrethi me personat që janë me diabet sikur vetja”, thekson ajo.

Një virus që e sulmoi në vegjëli, bëri që Lisa të përballej me këtë sëmundje.

“Diabeti tip 1 është sëmundje autoimune, para se me qenë me diabet unë kam apo një virus, trupi im ka prodhuar antitrupa që nuk kanë sulmuar virusin por pankreasin tim dhe prandaj pankreasi më nuk prodhon insulinë. E mbaj mend se prindërit e mi e kanë pas brengën se të gjithë i kanë gjykuar se pse unë kaq e vogël me diabet dhe i kanë akuzuar se nuk më kanë ushqyer mirë, por kjo nuk është e vërtetë”, tregon ajo.

Diagnostikimi i një vajze të vogël me diabet kishte qenë shumë i vështirë. Gjyshja e saj kishte hetuar se simptomat e Lisës së vogël ishin të ngjashme me ato të diabetit.

“Unë si e vogël kam qenë shumë e hareshme, e në atë kohë kur kam sheqerin në gjak kam qenë më nervoze, kam pirë ujë shumë, ka qenë shumë e vështirë diagnostikimi dhe kam ndërruar shumë pediatër, gjyshja ime ka propozuar që unë me bë analizën e sheqerit dhe menjëherë e kam bërë e aty kuptova që isha me diabet. Ka qenë sfiduese për mua, në shkollë kam dashur me fsheh, por tani jam shumë e lumtur që kam këtë familje dhe kam tejkaluar gjitha sfidat”, thotë ajo.

Trajtimin e parë që mori nga një mjek austriak, thotë se ishte një frymëzim për të. Ai e kishte njoftuar Lisën edhe me fëmijët e tjerë që përballen njëjtë sikur ajo.

“Pasi u diagnostikova kam qenë në Austri dhe një mjek aty më njoftoi me fëmijë të tjerë me diabet dhe ai më tha se unë mundem të jetoj njëjtë sikurse të tjerët por vetëm duhet të kem kujdes me stilin e jetesës time dhe ajo më ka ndihmuar që diabeti me u bë pjesë e jetës dhe tani më është bërë rutinë”, tregon ajo.

Dita e saj që nga mëngjesi e deri në mbrëmje është e kalkuluar me ushqimet që ha, e në bazë të saj edhe merr sasinë e insulinës.

“Një ditë e zakonshme për mua është e lidhur me senzorin që ma ka shpëtuar jetën dhe përmes saj më matet në mënyrë automatike sheqeri në gjak, në mëngjes e shoh se si i kam pas vlerat gjatë natës dhe siç ka qenë nata ashtu do jetë mëngjesi, pi kafe dhe marr insulinë për kafen. Njerëzit me diabet munden me i hëngër gjitha ushqimet por vetëm duhet me qenë të kalkuluar karbohidratet dhe në bazë të saj me marr insulinën, sepse pankreasi im nuk prodhon insulinë dhe më duhet ta marr nga jashtë”, thekson ajo.

21-vjeçares nuk i ndahet nga trupi pompa e insulinës, pajisje e cila duhet ndërruar vazhdimisht dhe ka një kosto të lartë.

“Tip1omël” është organizata e themeluar nga Lisa që për qëllim ka të ua lehtësojë jetën atyre që janë me diabet dhe të njihen mes vete ky komunitet. 

“Organizata ‘Tip1omël’ është një mundësi të krijojmë një komunitet me personat sikurse unë që kanë këtë diabet, kemi disa qëllime si organizatë, më kryesorja është të kemi një ambient të sigurt për të gjithë ne, me luftu dhe me lobu për kushtet më të mira në vend sepse pompa e insulinës, senzorat e matjes së glukozës në gjak janë pa para, e në vendin tonë edhe shiringat e matjes ne duhet blerë vetë, gjitha këto pajisje ne duhet vetë me i siguruar dhe kanë një kosto të lartë”, tregon Lisa.

Lisa Mehmeti shpreson që sa më shpejt të krijohen lehtësira për personat që vuajnë nga diabeti. Thotë se ka edhe fëmijë të cilët aktualisht kalojnë nëpër të njëjtat sfida, e kostoja e menaxhimit të glukozës në gjak vazhdon të jetë e papërballueshme për disa familje kosovare.