“The Girl With the Needle” me aktorin shqiptar, makthi ekspresionist në errësirën shoqërore

“The Girl With the Needle” është makthi ekspresionist i Magnus von Hornit për gratë e braktisura nga shoqëria. Filmi i regjisorit të talentuar vjen si një udhëtim i frikshëm në kufijtë e errët shoqërorë të Danimarkës pas Luftës së Parë Botërore. Në filmin danez që garoi për “Oscar” në kategorinë “Filmi më i mirë ndërkombëtar”, por nuk mori trofe, luan edhe aktori me prejardhje shqiptare, Besir Zeçiri

Në një epokë para feminizmit, Karolina është ajo që shumë njerëz do ta quanin një “grua e rënë”. E vetme, pa punë dhe shtatzënë nga një burrë që nuk është bashkëshorti i saj, ajo njihet vetëm për t’u ndëshkuar dhe është e padukshme për çfarëdo qëllimi tjetër. Gratë si Karolina nuk bien me vullnetin e tyre. Ato janë rrëzuar, shpesh nga një lartësi e madhe, nga një patriarkat në pushtet që as nuk i intereson për fatin. Kjo rënie e pavullnetshme, jo vetëm në një kanal të ndyrë, por në një botë të errët që kufizohet me një nënbotë të mizorisë njerëzore, është tmerri kryesor në “The Girl With the Needle”, filmi i jashtëzakonshëm dhe shqetësues i Magnus von Hornin — një përrallë për të rritur plot me shtriga dhe mjerim, por ku shoqëria shfaqet si përbindëshi i vërtetë.

Filmi i mëparshëm i regjisorit von Horn, “Sweat”, një përzgjedhje për edicionin e anuluar të Festivalit të filmit në Cannes në vitin 2020, ofronte një studim shumë të ndryshëm të feminitetit që përpiqet të përmbushë standardet shoqërore. Një portret bashkëkohor i një influencuesi të ri të fitnesit që bie në një gjendje të çoroditur, ishte një film me shtresa të forta, të ndritshme nga neoni — disa botë larg nga mjerimi monokromatik i “The Girl With the Needle” që zë vend në Kopenhagë, qytet i klasës punëtore, në mes të pasojave të hidhura të Luftës së Parë Botërore. 

Drejtori i fotografisë, Michał Dymek dhe disenjatorja e produksionit, Jagna Dobesz, e paraqesin këtë qytet të shkatërruar, si një lloj gravure të gjallë gotike, një labirint dhomash të dendura, pa dritë dhe rrugica të ngushta, të karakterizuara me çarje, hije dhe gropa të mëdha. Atmosfera mund të jetë shumë larg pastërtisë së portretizuar në filmin “Sweat”, por saktësia e aranzhimit të skenave nga von Horni është e njëjtë mes dy filmave. Secili prej tyre krijon në mënyrë rigoroze burgun vizual dhe armiqësor për një protagoniste femër të izoluar. 

Në një montazh të mahnitshëm të skenës hapëse të filmit, fytyra të mpira kalojnë mbi njëra-tjetrën në forma të ndryshme torturash dhe dëshpërimi — një kaleidoskopi dhimbjeje njerëzore. Por është fytyra e zbehtë dhe e lodhur e Karolinas (Vic Carmen Sonne), mbi të cilën kamera vazhdon të qëndrojë, e vendosur në një shprehje të përhershme të lodhjes së thellë që e kursen skenarin – shkruar nga von Horn dhe Line Langebek – nga shumë histori të mëparshme. Shikuesi e takon atë në prag të dëbimit nga dhoma e varfër dhe e thjeshtë që e quan shtëpi. Burri i saj, Peter, nuk është kthyer kurrë nga lufta dhe ajo mezi e mbështet veten duke punuar si rrobaqepëse në një fabrikë lokale pëlhurash. Kur pronari i pasur i fabrikës, Jørgen (Joachim Fjelstrup), ndien keqardhje për të, ata hyjnë në një lidhje dashurie aq gjithëpërfshirëse, sa Karolina e refuzon në mënyrë të vrazhdë Peterin (i portretizuar nga aktori me prejardhje shqiptare, Besir Zeçiri), kur ai shfaqet papritur në derën e saj me një fytyrë të shkatërruar brutalisht nga beteja. Në këtë zonë të pamëshirshme pasluftës, viktimat viktimizojnë të tjerët në dëm të tyre reciprok. Por statusi i saj i ngritur shoqëror është jetëshkurtër, pasi premtimi i Jørgenit për martesë del të jetë bosh sapo ajo mbetet shtatzënë. Ndërsa përpiqet ta abortojë fëmijën në një banjë publike, ajo takon Dagmarin (Trine Dyrholm), një pronare dyqani të ëmbëlsirave me fytyrë të butë, e cila pretendon se siguron familje për foshnjat e padëshiruara. Pavarësisht lutjeve të vazhdueshme të Peterit për ta rritur fëmijën si të tijin, Karolina pranon ofertën e Dagmarit.

Nuk duhet shumë kohë për të kuptuar se Dagmari nuk është gjithçka që thotë se është — madje edhe pretendimet e saj prej mëmësi ndaj Erenas (Avo Knox Martin), vajzës së re të turpshme në kujdesin e saj, duken të dyshimta — por Karolina gjen një lloj qetësie të çuditshme në shtëpinë e saj të ngushtë dhe të mbyllur. Pas dorëzimit të foshnjës së saj të porsalindur, ajo vullnetarisht, duke rënduar edhe më shumë pendesën dhe dëshirat e saj si nënë, bëhet gjidhënëse për fëmijët që kalojnë përmes kujdesit të Dagmarit, pa qenë e vetëdijshme për përfshirjen e saj në një sipërmarrje kriminale. 
“The Girl With the Needle” është e bazuar lehtësisht në një ngjarje të vërtetë nga ajo periudhë kohore.
Ekstremiteti i vuajtjes që shfaqet në film e bën shikimin e tij të vështirë, duke u zbutur pak nga bukuria ekspresioniste e paraqitjes së tij. Por filmi i von Hornit nuk prezantohet kurrë si një histori e zbehtë e mjerimit, kryesisht falë kuptimit të tij të thellë për arsyetimin moral dhe shpirtëror pas akteve të pamundura të dhunës. Në një performancë të jashtëzakonshme, Dyrholm e luan Dagmarin me gjakftohtësi të frikshme, por gjithashtu me plagë të shkaktuara nga trauma dhe ndjeshmërisë së shtypur prej kohësh. Një lloj tjetër gruaje e rrëzuar, e cila e sheh veten si një person që i shpëton të tjerët nga një humbje e gjatë dhe e ngadaltë, si pasojë e një shoqërie që nuk ka hapësirë ose shqetësim për ta.

Bota e burrave i korrupton edhe gratë në të. Duhet një akt i vendosur butësie për të ndërprerë ciklin, derisa Karolina rikonsideron bashkëshortin e saj të plagosur dhe mundësinë e familjes së riparuar nga pjesë të braktisura.

“Bota është një vend i tmerrshëm. Por ne duhet të besojmë se nuk është kështu”, paralajmëron Dagmari Karolinën, duke e përmbledhur poezinë e hidhur të filmit në këtë proces.

Marrë nga “Variety”