Dijetari më i shquar islamik në Gaza ka nxjerrë fetva të rrallë dhe të fuqishme që dënon sulmin e Hamasit më 7 tetor të vitit 2023 ndaj Izraelit, i cili shkaktoi luftën shkatërruese në territorin palestinez, shkruan BBC.
Profesori Salman al-Dayah, ish-dekan i Fakultetit të Sheriatit dhe Ligjit në Universitetin Islamik të Gazës, i lidhur me Hamasin, është një nga autoritetet fetare më të respektuara të rajonit, kështu që opinioni i tij ligjor ka peshë të konsiderueshme në mesin e popullsisë dy milionëshe të Gazës - e cila është kryesisht myslimane sunitë.
Fetva është vendim ligjor islam jo-detyrues nga një dijetar i respektuar fetar, i bazuar zakonisht në Kuran ose Sunet - thëniet dhe praktikat e Profetit Muhamed.
Fetva e Dayahit, e cila u botua në një dokument të detajuar prej gjashtë faqesh, kritikon Hamasin për atë që e quan “shkelje të parimeve islamike që qeverisin xhihadin”.
Xhihadi do të thotë “luftë” në arabisht dhe në Islam mund të jetë luftë personale për përmirësim shpirtëror ose luftë ushtarake kundër jobesimtarëve.
“Nëse nuk plotësohen shtyllat, shkaqet ose kushtet e xhihadit, ai duhet të shmanget në mënyrë që të shmanget shkatërrimi i jetëve të njerëzve. Kjo është diçka që është e lehtë të hamendësohet për politikanët e vendit tonë, ndaj sulmi duhej të ishte shmangur”, thuhet në dokumentin e Dayahit.
Për Hamasin, fetva përfaqëson kritikë të turpshme dhe potencialisht të dëmshme, veçanërisht pasi grupi shpesh justifikon sulmet ndaj Izraelit përmes argumenteve fetare për të marrë mbështetje nga komunitetet arabe dhe myslimane.
Sulmi i 7 tetorit pa qindra njerëz të armatosur të Hamasit nga Gaza që pushtuan Izraelin jugor. Rreth 1200 njerëz u vranë dhe 251 të tjerë u morën peng.
Izraeli u përgjigj duke nisur fushatë ushtarake për ta shkatërruar Hamasin, gjatë së cilës më shumë se 43.400 njerëz janë vrarë në Gaza, sipas Ministrisë së Shëndetësisë të drejtuar nga Hamasi.
Dayahi argumenton se viktimat e konsiderueshme civile në Gaza, së bashku me shkatërrimin e gjerë të infrastrukturës civile dhe katastrofën humanitare që pasuan sulmin e 7 tetorit, do të thotë se ishte në kundërshtim të drejtpërdrejtë me mësimet e Islamit.
Hamasi, thotë ai, ka dështuar në detyrimet për “mbajtjen e luftërave larg shtëpive të civilëve të pambrojtur [palestinezë] dhe strehimoret e tyre”.
Dayahi tregon ajetet kuranore dhe Sunetin që vendosin kushte strikte për kryerjen e xhihadit, duke përfshirë domosdoshmërinë e shmangies së veprimeve që provokojnë përgjigje të tepruar dhe joproporcionale nga një kundërshtar.
