Claudia Sheinbaum – gruaja që ka thyer barrierat në Meksikë

Cludia Sheinbaum, e lindur në vitin 1962 në Meksikë, e ka kaluar gjysmën e jetës së saj duke i tejkaluar barrierat e padukshme. 

Së pari, gjatë trajnimeve të saj akademike, duke u bërë gruaja e parë që përfundon një doktoraturë në Inxhinieri Energjetike në Universitetin Autonom Kombëtar të Meksikës (UNAM). Vite më vonë, në fushën politike, kur u bë liderja e parë femër në krye të qeverisë së kryeqytetit, shkruan Publico.

Nëse parashikimet e sondazhit realizohen dhe ajo del fituese në zgjedhjet e kësaj të diele në zgjedhjet presidenciale, ajo do të thyejë barrierat më rezistente nga të gjitha ato barriera të padukshme që pengojnë avancimin social të gruas. Ajo do të jetë presidentja e parë në historinë e Meksikës.

Fushata e gjatë elektorale meksikane, që zgjati tre muaj, me mitingje rraskapitëse, ka sjellë një ndryshim befasues në imazhin e Sheinbaum për shkak të mënyrës se si ai lidhej me ndjekësit e saj në rrugë. 

Gjatë pesë vjetëve sa ajo ishte në krye të qeverisë së Mexico City (2018-2023), liderja progresive u cilësua si një menaxhere efektive, por e largët, një qëndrim që ndoshta i atribuohet profilit të saj akademik dhe intelektual.

Edhe pse ajo nuk e ka karizmën e mentorit të saj, presidentit në largim, Andrés Manuel López Obrador, Sheinbaum e ka kapërcyer përceptimin e një teknokrateje të ftohtë në mesin e elektoratit gjatë javëve. 

“Unë jam humaniste”, e përkufizon veten ajo sa herë i jepet mundësia.

Në krye të koalicionit “Le të vazhdojmë të bëjmë histori”, kandidatja e majtë aspiron të udhëheqë një moment historik në vendin e saj. Një ndryshim paradigme që do të përmbushej edhe nëse në vend të Sheinbaum, kundërshtarja e saj kryesore, konservatorja Xóchitl Gálvez, do të fitonte garën. 

Shkencëtare dhe aktiviste

Me një diplomë në fizikë dhe një doktoraturë në inxhinieri energjetike, Sheinbaum zgjeroi studimet e saj me një qëndrim kërkimor në Laboratorin “Lawrence Berkeley” në Kaliforni. Ajo ishte një nga anëtarët e Grupit Ndërqeveritar të Ekspertëve të OKB-së për Ndryshimet Klimatike që fitoi Çmimin “Nobe” për Paqe në vitin 2007, së bashku me Al Gore.

Kryebashkiakja e Meksikës, favorite për të zëvendësuar López Obrador si kandidate në zgjedhjet presidenciale të vitit 2024.

Ky përparim akademik dhe shkencor ka avancuar gjithmonë paralelisht me angazhimin politik. 

Sheinbaum ishte e interesuar për aktivizmin social që në moshë të re. Qysh në vitet e trajnimit në UNAM ai iu bashkua kërkesave të lëvizjes studentore.

Kërcimi në politikë do të vinte në vitin 1989, kur ai filloi të shërbente në Partinë e sapothemeluar të Revolucionit Demokratik (PRD), ndarja e krahut të majtë nga Partia Revolucionare Institucionale (PRI) që qeverisi Meksikën për shtatë dekada.

Në vitin 2000, López Obrador u zgjodh kreu i qeverisë së Mexico City dhe emëroi Sheinbaum si përgjegjës për politikën mjedisore në një qytet që kishte nivele alarmante të ndotjes. Në atë kohë, ajo ishte tashmë një shkencëtare e njohur pikërisht për shkak se kishte bashkëpunuar me fituesin e çmimin “Nobel” në Kimi, Mario Molina në kërkime mbi cilësinë e dobët mjedisore të kryeqytetit meksikan.

Karriera e saj politike ishte në prag të kolapsit në vitin 2004, kur derisa ishte sekretare e Mjedisit në kryeqytet, shpërtheu një skandal korrupsioni që preku partnerin e saj në atë kohë, Carlos Imaz, një drejtues i PRD-së.

Sheinbaum i paraqiti atëkohë dorëheqjen López Obrador, mirëpo ai e bindi atë të qëndronte në detyrë dhe i tregoi mbështetjen e tij të pakushtëzuar. Që atëherë të dy liderët u bënë të pandashëm.
Menaxhere efikase

Ajo fitoi një reputacion si një menaxhere efikase gjatë pesë vjetëve që ishte në krye të zyrës së kryetares të bashkisë me politikat që synonin ruajtjen e mjedisit, uljen e pasigurisë, promovimin e edukimit publik dhe lëvizshmërinë e qëndrueshme. Megjithatë, popullariteti i saj u njollos nga një sërë aksidentesh në rrjetin e metrosë që shkaktuan disa viktima.

Si presidente e Meksikës, Sheinbaum do të vazhdonte agjendën e transformimit të zbatuar nga López Obrador gjatë mandatit të tij (2018-2024). Në mungesë të popullaritetit të paraardhësit të saj, miratimi i tij nga meksikanët do të varet pothuajse ekskluzivisht nga përmbushja e premtimeve të tij elektorale për të ruajtur dhe zgjeruar programet e të ashtuquajturit Transformimi i Katërt (4T), modeli i kapitalizmit zhvillimor dhe politikave sociale që ka vendosur presidenti në largim.

Qeverisë eventuale të Sheinbaum-it do t'i kërkohet, nga e majta, të mos e lërë poshtë vigjilencën në arritjen e përparimit shoqëror. Dhe brenda “Morenës” duhet hapur një debat se si të ruhet hegjemonia e saj politike pa hiperlidershipin e themeluesit të saj. Një hegjemoni që tashmë ka fytyrën e një gruaje.

Meksikanët do të hedhin votën e tyre të dielën, në zgjedhjet nga të cilat është pothuajse e sigurt se do të zgjidhet presidentja e parë femër e vendit.

Kandidatja kryesore, Claudia Sheinbaum, dhe rivalja e saj kryesore, Xóchitl Gálvez, janë shumë përpara në sondazhet e kandidatit të vetëm mashkull, Jorge Álvarez Máynez.

Votuesit do të zgjedhin gjithashtu të gjithë anëtarët e Kongresit të Meksikës dhe guvernatorët në tetë shtete, si dhe kreun e qeverisë së qytetit të Meksikos.

Fushata është lënë në hije nga sulmet e dhunshme, të cilat kanë rezultuar në vrasjen e më shumë se 20 kandidatëve lokalë në të gjithë Meksikën.