Historiani austriak Oliver Schmitt analizoi zhvillimet globale dhe ndikimin e tyre në Ballkan, duke theksuar se sot jetojmë në një rend ndërkombëtar pa një fuqi dominuese të vetme – një realitet i ndryshëm nga periudhat e mëparshme të stabilitetit perandorak, siç ishte Pax Americana, në një diskutim me publicistin Veton Surroi në podcastin PIKË.
Surroi vuri në dukje se Ballkani ende po përballet me probleme të trashëguara nga shekulli XIX, ndërkohë që po hyn në çerekun e dytë të shekullit XXI, në një kohë kur pushtetet botërore po ridimensionohen dhe ndikimi amerikan në botë po zbehet. Ai theksoi se paqja e ndërtuar nën dominimin amerikan është në tërheqje, duke shtuar se rajoni duhet të reflektojë mbi mënyrën se si do të zhvillohet më tej në këtë realitet të ri.
Schmitt u përgjigj duke theksuar rëndësinë e një analize të kujdesshme dhe të matur për situatën aktuale, veçanërisht për politikën e Shteteve të Bashkuara. Ai përmendi një artikull nga Neue Zürcher Zeitung, ku theksohej se shumica e analizave aktuale synojnë të pozicionohen moralshëm ose të mbështesin qëllime të caktuara politike, ndërsa situata reale është aq e paqëndrueshme, saqë nuk mund të parashikohet me siguri se cilat do të jenë hapat e ardhshëm të administratës amerikane.
"Duhet të pyesim veten si mund të zhvillojmë një politikë më të pavarur nga SHBA-të, por duke ruajtur bashkëpunimin me to. Nuk mund të japim analiza të nxituara në një realitet kaq të paqëndrueshëm", ka deklaruar Schmitt.
Ai shtoi se frika nga Rusia është reale dhe ka ndikuar në rritjen e tensioneve në Evropë, veçanërisht në Gjermani, ku frika dhe ankthi kanë qenë gjithmonë jo vetëm shoqërore, por edhe politike. Si shembull, përmendi reagimin e fortë të kancelarit të ri gjerman Friedrich Merz, që e përdori frikën ndaj politikës së Trumpit për të mbështetur ndryshime të rëndësishme në politikën e brendshme gjermane.
Në përfundim, Schmitt theksoi se në një botë kaq të ndërlikuar dhe të paparashikueshme, është e domosdoshme të shmangen teoritë e mëdha dhe interpretimet e shpejta – dhe se modestia në analizë është qasja më e mençur në këtë fazë të historisë.
