Bislimi: Lajçaku qëllimshëm fshehu refuzimin e Serbisë për zbatim të Marrëveshjes

Kosova i ka përcjellë komentet në Bashkimin Evropian në lidhje me planin e sekuencimit për zbatimin e marrëveshjes me Serbinë. Zëvendëskryeministri Besnik Bislimi ka thënë se në dokumentin 7-faqësh janë adresuar shqetësimet për “tendencat” e Lajçakut që janë parë në draftin e fundit. Ai ka folur për komentet e përcjella dhe ka treguar numrin e shteteve të BE-së që janë pro heqjes së masave ndaj Kosovës

Zëvendëskryeministri dhe kryenegociatori Besnik Bislimi, ka thënë se vendet anëtare të Bashkimit Evropian (BE) janë manipuluar me qëndrimin se Serbia ka ofruar propozime për planin e sekuencimit të Marrëveshjeve Bazë dhe asaj për zbatimin e tij, të dakorduar Ohrit.

Ai në një intervistë për emisionin “60 Minuta” në KTV-së të premten ka theksuar se Serbia nuk ka dorëzuar asnjëherë propozime dhe se në takimin e fundit që e ka zhvilluar në Bruksel me kryenegociatorin e Serbisë, Petar Petkoviq, Kosova ka kërkuar nga ndërmjetësi i dialogut, emisari evropian, Miroslav Lajçak, që me palët t’i ndajë propozimet e palës tjetër.

“Si mund të propozojnë ata ide për zbatimin e një marrëveshjeje, të cilën e refuzojnë si inekzistente. Për këtë arsye ne, në një moment, kemi kërkuar nga z. Lajçak që me palët të ndajë propozimet e palës tjetër. Të na tregojë neve se cilat kanë qenë propozimet e deritanishme të Serbisë dhe kemi dhënë lejen tonë që propozimet tona t’i ndajë me Serbinë, me idenë që të shohim se a ka pasur propozime nga Serbia, sepse edhe vendet anëtare janë manipuluar, duke thënë se ka pasur propozime nga Serbia. Dhe e dyta, të shohim se sa janë larg qëndrimet tona. Vetëm atëherë kur i kemi ne propozimet e Serbisë dhe Serbia propozimet tona, do të mund ta dimë se a është versioni i 10-të, versioni i fundit apo do të kemi edhe versionin e 27-të. Duhet të dimë se ku qëndrojmë për ta ditur pak a shumë se çka na pret në takimin e radhës në Bruksel, por kjo nuk është mbështetur e unë e kam pak a shumë një ide pse nuk është mbështetur”, ka thënë Bislimi, teksa ka shtuar se ideja prapa kësaj është që “të mbulohet fakti që Serbia asnjëherë nuk ka dërguar propozime”.

Zëvendëskryeministri Bislimi i ka përjashtuar takimet dhe propozimet e reja, pa i ditur propozimet e Serbisë. Ai ka shtuar po ashtu se qëndrimi i Serbisë lidhet vetëm me çështjen e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Intervista e plotë:

KOHA: Z. Bislimi dje Kosova ka pasur afatin e fundit për të dërguar komente sa i përket planit të sekuencimit. A janë dorëzuar tashmë ato dhe a keni marrë një konfirmim nga Bashkimi Evropian për këto komente?

Besnik Bislimi: Dita e djeshme ka qenë si data orientuese për me i dërgu shqetësimet apo brengat tona, propozimet tona në lidhje me draftin e 10-të të planit të sekuencimit të fasilitatorit apo ndërmjetësit z. Lajçak. Ne kemi dërguar komentet tona, një dokument shtatë faqesh dhe menjëherë pas saj kemi marrë edhe konfirmimin për pranimin e dokumenteve nga ana e Brukselit.

KOHA: A mund të flasim për përmbajtjen e këtyre komenteve, të paktën diçka konkrete, përmbajtjesore, çka ka kërkuar Kosova?

Besnik Bislimi: Tash mund të flasim vetëm në pika të trasha për arsye se nuk është në rregull që ne të shpalosim detajet e asaj që po diskutohet. Ne kemi sqaruar edhe një herë arsyen se pse kemi insistuar në këto siguresat gjatë takimit të z. Kurti me z. Borrell dhe z. Lajçak dhe janë tri siguresa që kemi kërkuar ne. Siguresa e parë ka të bëjë me formalizimin e marrëveshjes. Është domosdoshmëri që ajo të nënshkruhet, në mënyrë që të shmanget çfarëdo dyshimi se palët e trajtojnë këtë marrëveshje si valide apo jo, rreth asaj se palët dakordohem që ta zbatojnë në tërësi apo jo. Kjo është pika e parë. Pika e dytë që ndërlidhet prapë me këtë, siguresa e dytë ka qenë tërheqja e letrës së rezervimeve të cilën ish-kryeministrja e Serbisë, Ana Bërnabiq kishte depozituar në Shërbimin e Jashtëm të Bashkimit Evropian në dhjetor të vitit të kaluar dhe janë dy letra, një origjinal dhe pastaj një e modifikuar, ku Serbia tregon qartazi se për ta nuk ka marrëveshje, se ajo nuk do ti zbatojë pikat kryesore të saj, siç janë, respektimi i integritetit territorial të Kosovës, anëtarësimi i Kosovës në Kombet e Bashkuara dhe ato të cilat janë të ndërlidhura me Kombet e Bashkuara dhe nuk do të pranojë kurrfarë njohje de-facto apo dejure të Kosovës. Në rast se kjo nuk ndodh ne kemi kërkuar që Bashkimi Evropian me shkrim të refuzojë këtë shkresë si të pavlerë dhe të pabazë kur është fjala për dialogun dhe natyrisht garanca e tretë që kemi siguruar e që lidhet me ndërtimin e raporteve të fqinjësisë së mirë, mos interferencës në punët e brendshme dhe respektimit të integritetit territorial të ndërsjellë ka qenë dorëzimi i kryekriminelit Radoiçiq dhe grupit të tij terrorist tek institucionet e Kosovës.

Kjo ka qenë pika e parë që kemi stresuar apo përmendur në këtë përgjigje. Pastaj kemi dhënë disa brenga kryesore me versionin e fundit të z. Lajçak që kanë të bëjnë me shkeljen e disa prej parimeve nga ana e z. Lajçak për të cilat jemi dakorduar që para fillimit të versionit të parë të drafteve të sekuencimit, për shembull aty parim kryesor ka qenë që palët duhet në mënyrë simultane të bëjnë diçka në zbatimin e marrëveshjes në mënyrë që të mos jetë vetëm njëra palë ajo që kryen obligimet e saj dhe pala tjetër përfituese dhe për shembull te një pikë ku thuhet pala kosovare e pranon draftin e statutit si kundër shpërblim apo nga Serbia z. Lajçak ka vendos që edhe pala e Serbisë e pranon draft statutin që ka qenë e palogjikshme.

KOHA: Dhe çfarë keni kërkuar konkretisht në këtë pikë?

Besnik Bislimi:  Ne kemi thënë që kjo duhet të largohet për arsye se as nuk i dihet dialogut as nuk përbën kurrfarë përfitimi për Kosovën por duhet të vendosen me ato elemente të cilat janë të parapara në marrëveshje, siç janë njohja e simboleve nacionale, pasaportave dhe të gjitha dokumenteve të tjera. Po ashtu kemi kërkuar që denominimi i kësaj të ndryshoj për arsye se ka diçka që përbën devijim nga parimet e marrëveshjes që ka të bëjë me këtë element, ka këtu edhe paqartësi mes konceptit të njohjes dhe pranimit e dokumenteve. Ne kemi kërkuar që këto gjëra të bashkohen dhe ka pasur një tendencë të z. Lajçak që në vazhdimësi të zbehë ose të zhvendos poshtë në listë të obligimeve  obligimin e Serbisë për ta respektuar pikën e katërt të marrëveshjes që ka të bëjë me mos pengimin e anëtarësimit të Kosovës në organizata ndërkombëtare.
Po ashtu në dokumentin e dorëzuar dje kemi treguar që ka një narrativë të gabuar dhe gabim të qëllimshëm të prezantimit të zhvillimeve rreth zbatimit të marrëveshjes bazike nga ana e Brukselit për arsye se ka tendencë që të thuhet se asnjëra nga palët nuk është e interesuar dhe nuk ka filluar zbatimin e marrëveshjes duke prezantuar segmente të dokumente të mëparshme për shembull versionit të datës 4 prill dhe 26 prill. Ne kemi demantuar këtë konstatim dhe kemi kërkuar nga z. Lajçak që të dalë me të vetmin konstatim të logjikshëm që thotë: pala kosovare ka kryer një pjesë të obligimeve të saj mirëpo pala e Serbisë kësaj përmbushje të obligimeve nga ana e Kosovës i është përgjigjur me shkelje të marrëveshjes jo me kryerjen e obligimeve nga ana e saj. Pak a shumë kjo është një përmbledhje e asaj që kemi potencuar dje në letrën tonë dërguar Brukselit.

KOHA: Z. Bislimi dhe tani kemi disa plane që janë bërë deri më tani sa i përket planit të sekuencimit. Çfarë dallon ky versioni i tanishëm me ato të kaluarat?

Besnik Bislimi: Faktikisht versioni i dhjetë, është mirë me krahasu fillimisht me versionin nëntë. Si logjikë draftimi i versioneve të reja nënkupton se po përpiqesh të akomodosh brengat e palëve, në qoftë se je në versionin tetë pastaj të dyja palët shprehin komente ose propozime, versioni i nëntë do të duhej të përafrohej me qëndrime të palëve. fatkeqësisht në të gjitha diskutimet e deritanishme nuk ka pasur kurrë kontribut apo propozime nga ana e Serbisë dhe rrjedhimisht modifikimi është dashur të përafrojë me qëndrimet e Kosovës por ka ndodhur e kundërta. Versionet e mëvonshme kanë ikur përtej qëndrimit të Kosovës duke iu afru qëndrimeve jo formale dhe jo të depozituara nga ana e Serbisë mbase me shpresën që kështu Serbia do të inkurajohet që në një moment të dërgojë komente me shkrim. Serbia e ka pasur të pamundur të dërgojë komente me shkrim për arsye se kjo do të binte në kundërshtim me qëndrimet e tyre se nuk kanë marrëveshje. Si mund të propozojnë ata ide për zbatimin e një marrëveshje të cilin e refuzojnë si inekzistente. Për këtë arsye ne në një moment kemi kërkuar nga z. Lajçak që me palët të ndajë propozimet e palës tjetër” Të na tregojë neve se cilat kanë qenë propozimet e deritanishme të Serbisë dhe kemi lënë lejen tonë që propozimet tona t`i ndajë me Serbinë me idenë që të shohim se a ka pas propozime nga Serbia sepse edhe vendet anëtare janë manipuluar duke thënë se ka pasur propozime nga Serbia dhe e dyta të shohim se sa janë larg qëndrimet tona. Vetëm atëherë kur i kemi  ne propozimet e Serbisë dhe Serbia propozimet tona do të mund ta dimë se a është versioni i 10të versioni i fundit apo do të kemi edhe versionin 27të. Duhet të dimë se ku qëndrojmë për me ditë pak a shumë se çka na pret në takimin e radhës në Bruksel por kjo nuk është mbështetur e unë e ka pak a shumë një ide pse nuk është mbështetur.

KOHA: Po, dhe cila është ideja?

Besnik Bislimi: Ideja është që të mbulohet fakti që Serbia asnjëherë nuk ka dërgu propozime.

KOHA: Dhe as kësaj radhe, a keni informacionet?

Besnik Bislimi: Tash ne nuk e dimë por ne kemi kërkuar që kësaj radhe duhet të na tregohen propozimet e Serbisë.

KOHA: Cilat janë z. Bislimi pritjet duke parë të gjitha siç ka ecur procesi deri më tani. Çfarë pritje keni nga një propozim që mund të vijë nga Lajçaku nga këto komentet që keni dërguar?

Besnik Bislimi: Unë mendoj se nuk mund të dalë një propozim i 11-të për aq kohë sa nuk dëshmohet se ka pasur propozim të Serbisë. Qëndrimi i Serbisë edhe në takimin e fundit ka qenë shumë i qartë: për ne ekziston vetëm obligimi për themelimin e Asociacionit, nuk ka nevojë për nënshkrim dhe nuk ka nevojë të diskutohet për pikat e tjera që do të thotë është e kundërta, komplet e kundërta, e logjikës në dizajnimin në planin e sekuencimit. Sikur diskutimet të ishin për qëndrimin e Serbisë nuk kishe pas fare nevojë për marrëveshjen bazike.

KOHA: Ku po na dërgon ky proces i dialogut, duke parë këto zhvillime. A ka shpresë që mund të shohim progres këtë vit sidomos duke pas parasysh që z. Lajçak do të mbes në detyrë të paktën deri në fillim të vitit?

Besnik Bislimi: Lajçaku do të mbetet aty deri në fillim të vitit në mënyrë që pasuesi i tij të jetë person i cili e ka mbështetjen edhe të përfaqësueses së Lartë për Politikë të Jashtme zonjës Kallas e cila do të konfirmohet në detyrë muaj më vonë. Përshtypja ime është që do të përpiqet që kjo periudhë të mbulohet disi me konstatimin se dialogu po ecën apo po mbahet gjallë. Unë mendoj që kjo kohë do të mund të shfrytëzohej shumë vlefshëm për të bërë një rishikim komplet të procesit të dialogut. Mendoj që dikush në Bruksel e ka tani mundësi të artë të pyes njerëzit vendimmarrës aty se si ka mundësi një proces i cili ka filluar që në vitin 2011 ende nuk po shpien në finalizim dhe në fakt një proces i cili është dashur t`i afrojë palët me njëra tjetrën në fund ka shkaktu të kundërtën. Mendoj që Kosova dhe Serbia sot nuk janë më afër me njëra tjetrën se sa që kanë qenë në vitin 2011. Kjo nënkupton që sado që kryenegociatori të jetë neutral, të ketë një vizion, të ketë një qasje korrekte ndoshta diçka është keq me procesin. Atëherë është e padrejtë që të merret në qafë edhe një politikan tjetër, edhe dy shtete anëtare por te refuzohet dhe të trajtohet vetë procesi i negociatave në Bruksel apo i dialogut në Bruksel dhe në këtë proces Kosova është e gatshme të kontribuojë shumë. Ne kemi brengat tona me procesin dhe mendojmë me imputet tona procesi mund të përmirësohet jashtëzakonisht shumë, përmirësim ky që pastaj e bënë të rendit të dytë se kush është kryenegociator. Për shembull tani nuk është diskutuar aq shumë se sa është i mirë ky kryenegociatori por është thënë z. Borrell është nga Spanja, z, Lajçak është nga Sllovakia, Z. Stano është nga Sllovakia, janë vende mosnjohëse. Kjo ka ndodhë për arsye se kryenegociatori në mungesë të një procesi ndoshta të dizajnuar mirë ka pas hapësirë ndoshta më shumë se që është dashur të ketë dhe kjo pastaj ka rezultuar në një imponim të figurës dhe karakterit të tij. Në qoftë se procesi dizajnohet mirë atëherë personi mbrapa procesit është i rëndësisë sekondare.

KOHA: Ku mendoni se do të mund të dizajnohej dhe të bëhej më mirë procesi. Në cilat pjesë? Si mendoni se do të duhej të dukej një proces dialogu me Serbinë?

Besnik Bislimi:  Brenda Brukselit kjo trajtohet brenda Shërbimit të Jashtëm, do të thotë EEAS-it, aty tani është zonja Kallas, një mike e Kosovës. Jo vetëm që është mike e Kosovës por ajo që është me rëndësi të thuhet është se zonja Kallas jeton në një shtet që ka një bullizues si fqinj, njësoj siç e ka Kosova Serbinë si bullizues Estonia e ka Rusinë dhe mendoj që do ta ketë shumë më të lehtë t`i kuptojë brengat  e palës kosovare në këtë proces por mbase edhe anomalitë që ka prodhu procesi. Për shembull në vazhdimësi është thënë Kosova është përfituesja më e madhe e procesit por Kosova po e pengon progresin që është e palogjikshme. Pse duhet Kosova me pengu një proces për të cilin thuhet se është përfituesi kryesor ndërkaq pse duhet Serbia të jetë konstruktive në një proces i cili do të shpinte në njohjen e Kosovës nga pesë vendet anëtare dhe anëtarësimin e Kosovës në Bashkimin Evropian kur ky nuk është interes afatgjatë e as afat mesëm i Serbisë. Do të thotë këto konstatime iracionale kanë mundur të ndodhin vetëm në një mjedis ku personat e përfshirë kanë pak sensivitet për atë se çka është duke ndodhur ose çka ka ndodhë në mes të Kosovës dhe Serbisë në 30, 50 apo 100 vitet e fundit.

KOHA: Me sa po kuptoj ju po shpresoni që në të ardhmen procesi i dialogut mund të ndryshojë për të mirë sa i përket?

Besnik Bislimi: Unë po them kjo periudhë mundëson një mundësi të artë për të filluar diskutimi se a ka qenë gjithçka në rregull me procesin. Në qoftë se gjithçka ka qenë në rregull me procesin atëherë duhet të shihet se çka nuk është ne rregull me palët. për arsye se mënyra se si po interpretohet na shpien vetëm në një konkludim. Për shembull në qoftë se Kosova është përfituesi kryesor i normalizimit të raporteve për arsye se i hapen rrugë drejt mosnjohësve që nënkupton anëtarësim në NATO dhe në Bashkimin Evropian, por nuk qenka shumë konstruktive në dialog i bie që ekipi kosovar është iracional. Në qoftë se Serbia duke qenë konstruktive në dialog ia mundëson Kosovës avancimin drejt BE-së dhe ia mundëson pesë njohjet edhe megjithatë është konstruktive i bie që Serbia është duke punuar kundër interesave të saj të ekspozuara që thotë që Kosova është pjesë e Serbisë i bie që edhe pala serbe në dialog është iracionale. por në qoftë se Brukseli insiston në këtë narrativë edhe pret normalizim duke pas për ballë dy palë iracionale atëherë ne duhet të konkludojmë që para se gjithash personat e përfshirë në Bruksel nuk e kanë qasjen racionale, se si mund të pritet një përfundim racional nga personat e involuar që nuk kanë qëndrime racionale.

KOHA: Para dy javësh ishte takimi i fundit që patët me Serbinë dhe as aty nuk pamë rezultate nga ky takim. Ju ngritët pas këtij takime shqetësime se Serbia po vazhdon ta shkelë marrëveshjen, pastaj ngritët shqetësime për çështjen e energjisë dhe të të pagjeturve?

Besnik Bislimi: Kemi ngritur edhe çështje të tjera por ndoshta të diskutuara më pak dhe jo aq me peshë për me i nxjerrë në publik. Unë nuk kisha thanë që takimit i fundit nuk ka prodhuar rezultat. Takimi i fundit, është hera e parë ku z. Petkoviq në prani të z. Lajçak ka thënë që letra me rezerva e zonjës Brnabiq përfaqëson pozicionin politik të Serbisë dhe z. Vuciq. Ai ka thënë që Serbia nuk do ta zbatojë marrëveshjen në tërësi. Problemi është që z. Lajçak nuk e ka thënë këtë publikisht. Po kjo është rezultat i takimit të fundit. Tek çështja e të pagjeturve, kemi pasur me vete edhe z. Hoti që është kryesues i Komisionit kosovar për persona të zhdukur me forcë. Ai, në një adresim të tij, ka shprehu indinjatën me mosgatishmërinë gatishmërinë e Brukselit që të punojë në përshpejtimin apo ndikimi te pala serbe që të ofrojë informatat për vendndodhjet në Serbi dhe ka treguar që Kosova përkundër faktit që ende nuk jemi dakorduar me temat e referencës për komisionin e përbashkët ka ecur tutje me gërmime, ka bërë katër gërmime, disa sosh me kërkesë të palës serbe, ka dërguar katër trupa te pala serbe, ka dërguar informata dhe kërkesa te pala serbe por nuk ka marrë asnjë përgjigje.
Tek energjia ka një tendencë nga ana e Brukselit që të iu thuhet vendeve anëtare se dialogu në përgjithësi ka prodhuar disa suksese, energjia është një prej sukseseve që promovohet. Është fakt që situata sot me energjinë është shumë më ndryshe se sa që ka qenë një vit më parë dhe 20 vite më parë por po ashtu duhet të konstatojmë që ne jemi ende normalizimit të plotë të situatës me energjinë dhe me zbatimin e plotë të udhërrëfyesit. Për shembull interkoneksionet me Serbinë nuk janë ende funksionale, në çdo takim në Bruksel mua më është thënë nga ndërmjetësuesi se është adresu kjo në Beograd dhe Vuciqi ka dhënë premtimin se do të trajtohet shumë shpejt sa që unë pyes hera e sat e keni këtë premtim që do të adresohet shpejt.  Për shembull ka shkelje flagrante të marrëveshjes nga ana e Elektroseverit për shembull ata në disa prej faturave të tyre Mitrovicës së Veriut i adresohen me termin jo kushtetues Mitrovica e Kosovës, në adresat ata përdorin kodin postar inekzistent 38 220 në vend të kodit legal që është 40 000, ata ende nuk kanë dërguar te rregullatori informatat e detajizuara mbi kushtet me të cilat ata blejnë energjinë në baza  ditore. Do me thënë ka ende shumë për tu bërë. Ne jemi të interesuar që t`i ndihmojmë Elektroseverit në maksimum që ti përmbushë obligimet  e saj por duhet të ketë gatishmëri edhe na pala tjetër. Ajo që më duhet ta them publikisht është që përshtypja e autoriteteve kosovare është që Elektroseveri në esencë është i interesuar të operojë suksesshëm dhe sipas kornizës ligjore të Republikës së Kosovës por i pamundësohet ose i vështirësohet kjo nga ndërhyrjet e kompanisë amë që është në Serbi.

KOHA: Megjithatë në arsyetimin që ZRRE-ja ka marrë, Elektrosever ka thënë që ishte një gabim teknik i lëshuar gjatë faturimit të rrymës?

Besnik Bislimi: Këtë konstatim e kanë thënë edhe ata por gabim teknik nuk mundet me bo se nuk e ka gjeneru adresën kompjuteri, dikush e ka fut në kompjuter atë adresë. Personi që e ka fut në kompjuter atë adresë e di a nuk ekziston kodi postar 38220 e as nuk ekziston Mitrovica e Kosovës. Arsyetimi i tyre është që edhe futja e të dhënave është bërë në mënyrë elektronike nga palët dhe pastaj është bërë vetëm skenimi i tyre. Ne kemi thënë në rregull nëse kjo eliminohet menjëherë ne mund të bindemi që paska qenë një gabim teknik. Por, kjo megjithatë nuk e zgjedh çështjen e interkoneksionit, nuk e zgjidhë edhe çështjen e inkasimit jo të mirë  të energjisë elektrike, jo transparenca në raport me raportime me rregullatorin dhe elemente të tjera.
Po ashtu kemi ngrit edhe temën e kalimeve kufitare me Serbinë për arsye se tek rajoni i Bujanocit gjatë verës ka një stërngarkim të komunikimit në pikat zyrtare, kemi kërkuar  që  të kemi edhe pika sezonale dhe kemi fol edhe për dy pika të tjera që veç janë dakordu më herët në Izvor dhe  në Kapi dhe z, Lajçak ka premtuar që shumë shpejt do të vijë me një propozim konkret se si të ecet tutje në këtë drejtim. Kemi ngrit sërish çështjen e artefakteve të vjedhura nga ana e Serbisë të cilën përkundër premtimit të Brukselit që do të punojë intensivisht me palën serbe për ti kthyer të njëjtat në Kosovë ende nuk kemi rezultate. Është diskutuar edhe tema e vizitave të ndërsjella ku ka një tendencë nga z. Petkoviq të bëjë një marrëveshje xhentëlmenësh me mua ku unë2 e ai nuk kemi nevojë për aprovim të vizitave.

KOHA: Dhe cili ka qenë qëndrimi juaj?

Besnik Bislimi: Nuk ka me mua marrëveshje xhentëlmenësh. Ka vetëm marrëveshje të shkruar dhe ato do të zbatohen. Problemi me z. Petkoviq është që ai nuk mund të pushojë asnjë ditë të vetme të nxjerrë deklarata të cilat krijojnë përçarje në Kosovë dhe si i tillë është problem të marrë aprovim që këtë frymë të përçarjes ta shpërndajë në një moment që ne po bëjmë përpjekje maksimale për integrimin sa më shpejt të komunitetit serb.

KOHA: Po besoj që tema më e rëndësishme dhe më e ndjeshme në këto diskutime është tema e të pagjeturve. Sa po insiston Qeveria e Kosovës që të mbetet temë kryesore çështja e të pagjeturve dhe a ka ndonjë mundësi Kosova që ta shtyjë përpara për ta zgjidhur më shpejt këtë çështje?

Besnik Bislimi: Tema e të pagjeturve në fakt edhe në planin e parë të sekuencimit ka qenë pika e parë, dakordimi i krerëve të shtetit për deklaratën e përkushtimit për zgjidhjen më të shpejtë të çështje së të pagjeturve. pala jonë në vazhdimësi ka treguar se e trajton këtë me prioritet, pala jonë ka shku me kërkesa shumë specifike te serbët. kryetari i komisionit serb që është nga këndvështrimi jonë një kriminel që ka qenë i angazhuar në vet zhdukjen e personave përpiqet që të bëjë biznes me këtë pozicion. Për shembull thotë se nëse ma lejoni vizitën në Kosovë unë mund të japë një informatë që është e pakapshme edhe për Brukselin që të tolerojë diçka të tillë. Unë kam pak shpresa që në Bruksel, të paktën me këtë konstalacion dhe me këtë kombinim ka vullnet që punohet ma shumë te çështja e të pagjeturve. në vend të saj ka vullnet që të krijohet percepsioni që jemi duke u marrë me çështjen e të pagjeturve ku edhe pas dakordimit final për termat e referencës Brukseli ka ardhë me një version të ri duke u munduar që të inkoorporoj komente pas komenteve dhe pas dakordimit nga pala e Serbisë. Kështu që mendoj që mbetet që pjesa kryesore të punohet pastaj me Kryqin e kuq ndërkombëtar dhe me ICMP...

KOHA: Gjatë këtyre viteve a e keni konsideruar si mundësi, deklaratat që kemi pasur para zgjedhjeve, që në dialog me Serbinë duhet të kushtëzohet çështja e të pagjeturve. Pse nuk shohim sot me Serbinë kushtëzim për çështjen e të pagjeturve?

Besnik Bislimi: Ne e kemi kushtëzuar me vet faktin që kemi insistu që gjithmonë tema e parë të trajtohet kjo. Por në qoftë se kushtëzohet gjithçka me personat e pagjetur apo personat e zhdukur me dhunë në këtë konstalacion në Bruksel kur mendoj që nuk ka vullnet nga ana e tyre që kjo temë të marrë seriozitetin që e ka te pala kosovare kjo do të prodhonte dy efekte. E para nuk do të shpite tutje çështjen e të pagjeturve, e dyta po të ndihmonte ndoshta edhe Brukselit që ta  ekspozonte vetëm palën kosovare si palë të painteresuar për dialog. Dhe unë mendoj se ne megjithatë kemi arritur ti trajtojmë disa elemente shumë të rëndësishme të cilat kanë mbetur të pazgjidhura për më shumë se 13 vite, siç është edhe çështja e veturave në katër qyteteve në veri të Kosovës që është çështja e konvertimit të patentë shoferëve ilegale, në masë të madhe furnizimi dhe inkasimi i energjisë elektrike, shtrirja e sovranitetit në veri. Mendoj që qasja që kemi zgjedhë ne ka prodhu efektet suboptimale por megjithatë ka qenë shumë më e qëlluar se sa të kishim insistuar në fillim që fillimisht të zgjidhet kjo dhe pastaj të trajtohem temat e tjera.

KOHA: z. Bislimi keni qenë i përfshirë në diskutimet për çështjen e dinarit. Ka pasur disa takime dhe z. Lajçak ka thënë se do të ftojë një takim të radhës në rast se palët ofrojnë propozimet e tyre. A do të mund të shohim përsëri takime për dinari.

Besnik Bislimi: Fillimisht nuk kam qenë i përfshirë në asnjë diskutim për dinarin. Kam qenë i përfshirë në diskutime për zbatimin e rregullores së Bankës Qendrore për operacione me para të gatshme....

KOHA: Rregullore që e ndalon qarkullimin e dinarit...

Besnik Bislimi: Askund nuk përmendet dinari në rregulloren e Bankës Qendrore. Rregullorja e Bankës Qendrore veç e konfirmon diçka që ne e dimë dhe është në Kushtetutën e Kosovës. në Kushtetutën e Kosovës thuhet në Kosovë përdoret vetëm një valutë, rregullorja e Bankës Qendrore tregon që kjo valutë është euroja, asgjë tjetër. Rregullorja e Bankës Qendrore prioritetin e ka pas diku tjetër. Ka dashtë të rregulloj për shembull qarkullimin e monedhave të falsifikuara apo identifikimin e tyre. Ka pas për qëllim të rregullojë tërheqjen nga qarkullimi të monedhës 500 euro për të cilën është konstatuar që përdoret shumë në transaksionet ilegale. Ka pas qëllime të tjera, ka pas të rregullojë importin dhe eksportin e parasë së gatshme që mos me ndodhë që pastaj përmes policisë tonë të mundësohet importi i eurove nga Gjermanie e pastaj shumë lehtë të dalin në vende të tjera ku vendet e tjera përfitojnë ndërkaq koston e ka Kosova e normat e tina rregullon dhe thotë që në importin e parave duhet leja e Bankës Qendrore, autorizimi i Bankës Qendrore dhe duhet operatori që bënë importin të ketë licencë. Kjo pastaj i ka kriju telashe atyre të cilët kanë preferu që të vazhdojnë me operacione ilegale, transportimin me thasë të parave të gatshme. Këtu pastaj kemi futjen e çështje së transfereve me dinar. Ajo që ka ndodhë në Bruksel është kështu: që në takimin e parë ka qenë e qartë një gjë edhe Serbia e ka pranuar këtë që nuk do të ketë më dërgesa kesh të parave në Kosovë dhe që nuk do të ketë më përdorim të dinarit në Kosovë.  E kanë pas të qartë dhe janë dakorduar. Prandaj çfarëdo konstatimi pas takimit të parë që ne po diskutojmë për dinarin dhe që ne po kemi progres se palët po përafrojnë qëndrime ka qenë i pasaktë. Nga takimi i dytë kemi largim pastaj të Serbisë kur Serbia është përpjek që ta keqpërdor çështjen e dinarit për me siguru legalizim të prezencës së institucioneve serbe në Kosovë. Ata nuk janë marrë asnjë rast me dinarin, nuk janë marrë asnjë rast me pensionistët, janë marrë vetëm me licencimin e Postanska bankës dhe kanë kërku garancione nga ne që derisa të krijohet Asociacioni nuk do ta prekim këtë institucion ilegal. Ky ka qenë insistimi. Përkundër fakti që z. Lajçak u ka treguar në vazhdimësi se asnjë rast tjetër nuk mund të ndodhin e para nuk mund të ndodhë për arsye se nuk është pjesë e kompetencave të Qeverisë të vendos për licencim të institucioneve financiare por është e Bankës Qendrore, që ne nuk jemi agjendë të Postanska bankës për të vendosur se a duhet ata të licencohen apo jo dhe  tjerra që nuk mund të japin garancion dhe nuk duan që të japin garancion për asnjë institucion ilegal që operon në Kosovë. Ne kemi bërë të qartë që në takimin e parë që ne do të mbështesim vazhdimin e dërgesave financiare të Serbisë në maksimum por do të kemi zero tolerim për prezencë të institucioneve të Serbisë në Kosovë dhe është parë që ne kemi qëndruar prapa kësaj. Ajo që ka qenë shqetësuese është që përkundër faktit që ne kemi akomoduar brengat e Serbisë nga takimi i parë - Serbia ka pas tri brenga, e para brengë ka thënë neve nuk na lejon kushtetuta të  bëjmë pagesa në një valutë tjetër përveç dinarit, ne kemi akomoduar keni thënë ju në Serbi mund ta bëni pagesën në dinar pastaj Banka në Serbi e konverton në euro, sektori publik e ka kry obligimin e vet, e ka kry pagesën në dinar. Shqetësimi i dytë ka qenë që  Serbia ka  të pamundur ta integrojë në sistemin e vet bankar IBAN-in e Kosovës  ne kemi thënë që këtë mund ta bëjë Raifaisesen Banka e Austrisë dhe NLB-ja e Lubjanës të cilat operojnë si në Serbi dhe në Kosovë edhe e treta ka thënë që kanë diku nëse nuk gaboj 5700 persona në Kosovë të cilët për shkak të moshës së shtyrë ose vështirësive fizike apo mentale nuk mund të shkojnë në sistemin bankar për të tërheqë pensionet e tyre, kanë kërkuar që atyre të iu dorëzohet pensioni në shtëpi që ne kemi akomoduar. Përkundër kësaj edhe përkundër faktit që ata kanë insistuar në vazhdimësi që ta përdorin, ta keqpërdorin forumin për të arrit rilicencim të prezencës të institucioneve të Serbisë ajo që ka munguar është konstatimi i qartë i Brukselit se Serbia nuk po do zgjidhje për këta persona. Në fakt edhe kur ka pyet z. Lajçak cila është magnituda e problemit, për sa persona jemi duke folur sepse ne kemi dokumentuar se në Kosovë qytetarët e nacionalitetit serbë kanë diku 42 mijë llogari bankare që nënkupton afërsisht 1.8 llogari bankare për çdo familje, amvisëri Serbia ka pas vetëm një argument për madhësinë e problemit për të cilën po flasim dhe urgjencën e problemit. Argumenti i tyre i vetëm ka thënë po z. Escobar kur i ka vizituar këto familje ka qenë shumë i shqetësuar. ky ka qenë argumenti i vetëm i Serbisë por duke mos deklaruar publikisht këtë dhe duke vazhduar takimet deri në raundin e 7të  e raundi i 7të i takimeve ka qenë me 15 maj ne kemi identifikuar shumë qartë edhe qëllimin e Serbisë por edhe mbështetjen e dikujt nga Brukseli që të krijohet një imazh se palët po kërkojnë zgjidhje deri në momentin e votimit për anëtarësimin e Kosovës  në Këshillin e Evropës. Në atë moment që Serbia e ka arrit qëllimin nuk ka pas më interesim as urgjencë..

KOHA: Nuk përmendet më si urgjencë as nga Bashkimi Evropian as nga Serbia?

Besnik Bislimi: Nuk përmendet fare as nga Bashkimi Evropian as nga Serbia por askush nuk e shtron pyetjen ku paska qenë kjo urgjencë, ky sulm i gjithanshëm ndaj Kosovës për arsye se u konstatu pleqtë nuk po munden me marrë pensionin, kanë mbetur pa të ardhura do të ketë uri mandej, nuk do të mund të financohen shkollat, nuk do të mund të financohen spitalet. Kjo narrativë e ka pas një qëllim, mbase qëllimi është arri, tashmë duket qartë që urgjenca ka qenë artificiale. Ne kemi thënë që në takimin e parë nuk  ka kurrfarë urgjence këtu, Kosova nuk ka pamundësu kurrfarë dërgese të financave, vetëm e ka specifiku modalitetin e dërgesës së financave.

KOHA: E përmendët çështjen e Këshillit të Evropës, kjo lidhet patjetër me çështjen e Asociacionit. E kemi parë dy ditë më parë, shefin e Zyrës së BE-së në Kosovës i cili është në largim që ka kërkuar dërgimin e draftit në Kushtetuese pasi sipas tij liderët kanë dhënë qëndrimet e tyre. Cili është qëndrimi i Kosovës për çështjen e Asociacionit? 

Besnik Bislimi: Tash tek anëtarësimi në Këshillin e Evropës janë dy faza, është faza kur vendi përmbushë kriteret do të thotë ty të jepen detyrat, ti i përmbush detyrat në moment se kur konstatohet se ti ke përmbushë detyrat atëherë bëhet votimi në asamble dhe kalon në fazën e dytë ku i duhet vendeve anëtare në Këshill të Ministrave ta konfirmojnë vullnetin e Asamblesë. Kosovës i janë dhënë detyrat, Kosova i ka përmbush detyrat, Asambleja ka konstatu se Kosova i ka përmbushë detyrat, natyrisht se për çdo anëtarësim caktohet edhe kushte pas anëtarësimit edhe Kosovës i janë vënë disa kushte pas anëtarësimit. Ka pas tendencë gjatë evaluimit të plotësimit të kushteve që të futen kushte të reja, janë refuzu ato kushte... kanë qenë amendamente të përgatitura nga deputetët e Serbisë, disa deputetë të Italisë dhe të Francës që kanë kërkuar që Asociacioni nga një "post acception" kriter të kthehet në para pranimit por është refuzu me shumicë absolute në asamble dhe megjithatë pastaj te diskutimi politik i Këshilli i Ministrave është vendos të mos respektohet vullneti i Asamblesë dhe Kosovës ti vendosen kushte shtesë. Natyrisht që ne nuk kemi mujt me pranu, tash na mund të spekulojmë në çmasë lidhet kjo me dinamikat e tjera...por ka qenë e padrejtë dhe natyrisht Kosova nuk ka pranu me hy në lojëra të tilla. Marrëveshja e Brukselit, marrëveshja e shkurtit të vitit 2023 i ka 11 nene, ndërkaq aneksi implementues i Ohrit specifikon që palët duhet ti respektojnë dhe përmbushin të gjitha nenet, nuk mund ta përfshijnë asnjë prej neneve dhe duhet ti zbatojnë të gjitha këto në besim të mirë.  Asnjë prej paragrafëve nuk parasheh që palë jashtë Kosovës dhe Serbisë të merren me shkrimin e draft-statuteve. Nuk mund të ketë as draft afrikan, as draft evropian, as draft latino-amerikan të statutit për arsye se kjo del jashta marrëveshjes bazike. në asnjë moment, në asnjë diskutim në asnjë platformë asnjë palë nuk i ka dhënë mandatin dikujt jashtë me shkru një draft statut.

KOHA: Pse nuk e shkroi Qeveria? Pse iu la mundësia Bashkimit Evropian ta bëjë një gjë të tillë?

Besnik Bislimi: Kjo është si me më pyet mu, në atë momentin kur janë në vitin e parë të studimeve po pse spo i kryen provimet e vitit të tretë. Tash ne kemi pas marrëveshjen bazike, marrëveshja bazike është përcjellë me një plan implementues, aneks implementues i cili ka qenë sipërfaqësor dhe palët janë dakordu në Ohër që të punohet pastaj plani i sekuencimit e plani i sekuencimit më thotë mua kur e shkruaj draft-statutin. Nuk mund të shkruajmë draft-statutin ende pa u dakordu për planin e sekuencimit. Do të thotë dikush që thotë lëre planin e sekuencimit merru me draft-statutin është duke e zbatu agjendën e Serbisë por ne nuk paguhemi nga taksapaguesit kosovarë për me zbatu agjendën e z. Vuçiq. Ka qenë kërkesë e tij, lëreni marrëveshjen bazike merruni me draft-statutin.

KOHA: Asociacioni është kërkesë edhe e BE-së, e ndërkombëtarëve...

Besnik Bislimi: Kërkesat e BE-së duhet të bazohen në marrëveshjen bazike se marrëveshja bazike është e tyre nuk është e jona. 

KOHA: Pse ka një insistim vetëm për Asociacionin? Si shpjegohet ky insistim?

Besnik Bislimi: Unë mendoj që në një masë të madhe kjo ndërlidhet me narrativën të cilën Brukseli ju shpërndan vendeve anëtare. Për shembull unë kam raporte ku ndërmjetësi vendeve anëtare u thotë ka qenë e qartë që nga fillimi që Asociacioni është pjesa kruciale e marrëveshjes.... Askund nuk shkruan se kjo është më e rëndësishme se Kadastri për shembull. Janë 39 marrëveshje.. është një keq informim i palëve.
Unë mendoj që interesi është të mos ekspozohet Serbia si shkelëse e marrëveshjes e  të thuhet por ja edhe Kosova nuk po e zbaton një pjesë të obligimeve të saj. Kosova ka thënë ne jemi ta zbatojmë në tërësi për atë po kërkojmë nënshkrim por nuk duam të zbatojmë sipas qejfeve të z. Vuçiq të cilat pastaj shndërrohen në kërkesa të ndërmjetësit por sipas asaj që dakordohemi në Bruksel. Në qoftë se për z. Vuçiq Asociacioni është pjesa kruciale për neve është njohja de-facto. Për shembull vendeve anëtare u thuhet nuk mund të ketë normalizim të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë  pa u kriju asociacioni, ne mendojmë që nuk mund të kemi normalizim të raporteve pa njohje reciproke. Ka dallim, ka një keqinterpretim. Për shembull vendeve anëtare u thuhet ka qenë e ditur gjithmonë që çështja e financave, kjo që ju po i referoheni si çështja e dinarit, do të trajtohet si pjesë e diskutimeve për ASMN-në ne kemi pyetur ndërmjetësinë të shpjegoj e nga cili dokument, nga cili diskutim buron ky konkluzion i tij. Nuk ka askund që thuhet se financat diskutohen me Asociacion për arsye se financimi siç është i rregulluar edhe me Planin e Ahtisaarit mund t’u shkojë komunave nuk mund t’i shkojë një trupi koordinues, Asociacioni është vetëm koordinim. Në qoftë se personi... ne këtu dakordohemi që Klismani do të jetë përfaqësues i joni në proces dhe ky na thotë po Asociacioni është qendra, Asociacioni është më i rëndësishëm, pala kosovare është e gatshme ta dërgojë tani draftin tim në Kushtetuese se po u pëlqen drafti atëherë normalisht se vendet anëtare do të thonë pse të mos ecim në këtë mënyrë sepse kështu qenka normalizimi. Kjo tregon se këto vende anëtare duan normalizimin por duhet të ia mbështesin dëshirës së tyre për normalizim edhe pajisjes së plotë me informata. Unë mendoj që kjo do të ndryshohet..

KOHA: Dhe në këtë rast po thoni se ka informata të pasakta.

Besnik Bislimi: Ka informata të pasakta e kjo do të ndryshoj besoj shumë me dinamikat që priten të sillen nga përfaqësuesja e re e lartë.

KOHA: z. Bislimi e dimë që dinari, Asociacioni e disa të tjera kanë qenë kryesoret për të cilat Kosova ka marrë kritika...

Besnik Bislimi: Nga...

KOHA: SHBA-ja, vendet e QUINT-it, Bashkimi Evropian. Ku jemi aktualisht me raportet me aleatët?

Besnik Bislimi: Ka marrë edhe lëvdata.

KOHA: Ka marrë edhe lëvdata.

Besnik Bislimi: Merreni çështjen e targave, kur kemi hapë ne dritaren shtesë për dy muaj kemi qenë të sabotuar edhe nga një pjesë e Brukselit duke dalë duke thënë haptazi dy muaj nuk mjaftojnë, duhet një vit, çka faktikisht ka qenë mesazh te qytetarët serbë të mos i konvertoni tabelat sepse ne do të bëjmë presion që kjo periudhë dy mujore të zgjatet në një vit. Ka pas djegie të veturave, ka pas sabotim gjithandej. Kur ne e përfunduam këtë proces sot do të dëgjonin edhe Brukselin duke thënë sukses i dialogut  rregullimi i çështjes së targave, ne kemi kërkuar që Brukseli në asnjë herë të mos ja atriubojë rregullimin e çështjes së targave si sukses të dialogut por duhet të thotë që çështja e targave u zgjidh përkundër sabotimit të Brukselit sepse kjo do të ishte zgjidhja apo definimi më i mirë i asaj çka ka ndodhur te çështja e targave.
Por ne kemi lëvdata te çështja e targave dhe kemi lëvdata që pa qenë pjesë e dialogut të Brukselit kemi ndërmarrë hapa shtesë për integru serbët, për shembull konvertimi i patentë shoferëve nuk është pjesë e marrëveshjes së Brukselit, ne kemi bërë në mënyrë unilaterale për me i ndihmu qytetarëve, dhe nëse i merrni statistikat e sotme del që numri i kërkesave apo aplikimeve është përafërsisht i njëjtë me numrin e targave të konvertuara. Ne kemi shtu te verifikimi i diplomave edhe shkollat e mesme që nuk ka qenë pjesë e marrëveshjes për arsye se duam të shohim sa më shumë integrim edhe të gjeneratave të reja në institucionet e Kosovës, kemi marrë lëvdata edhe për këtë.

KOHA: A kemi marrë më shumë lëvdata a kritika?

Besnik Bislimi: Tash unë nuk bëjë kontabilitet të kësaj, unë i kam takimet e radhës dhe pastaj koncentrohna që në atë takim të nxjerri maksimumin për Kosovën pa u brengosur fare për lëvdatat që më vijnë ose kritikat për arsye se këto i shoh  në kontekst. Për shembull për personat të cilët nuk duan progres në dialog qofshin ata të brendshëm apo të jashtëm sa më e madhe të jetë kritika unë e kuptoj se sa më mirë kemi ecë në proces dhe e kundërta.

KOHA: z. Bislimi ku jemi me heqjen e masave. Cilat janë informatat që i keni? Pse Kosovës nuk po i hiqen masat përkundër se janë bërë tashmë një muaj nga rekomandimi i z.Borrell për heqjen e tyre?

Besnik Bislimi: Tash masat kur i janë vendosur Kosovës është thënë shumë specifikisht masat ndaj Kosovës janë të përkohshme, janë të kthyeshme dhe të varura nga suksesi në aktivitetit për deeskalimin e situatës në veri. Masat janë vendos Kosovës me kërkesë të z. Borrell i cili ka menduar që Kosova duhet t ë ndërmarrë disa hapa për të deeskalu situatën. Kosova i ka ndërmarrë ata hapa, ka qenë edhe në Bratislavë ka negociu konkretizimin pse çka nënkupton deklarata e 3 qershorit, janë përmbushë hapat, z, Borrell ka konfirmu që janë përmbushë hapat, personi i cili i ka kërkuar masat ka thënë mua më janë plotësuar kërkesat, ju lutem largojani masat Kosovës, personi i cili i ka iniciuar ato. Tash ka vende anëtare të cilat thonë se jo se ndoshta masat mund t'i keqpërdorim edhe për diçka tjetër.

KOHA: Si për shembull?

Besnik Bislimi: Për shembull me kërku diçka shtesë nga Kosova..

KOHA: Për ta kushtëzuar pra Kosovën?

Besnik Bislimi: Do me thënë sikur një produkt që duan të ja shesin Kosovën për së dyti...

KOHA: Cilat janë këto vende anëtare z.Bislimi a mund të flasim me emra?

Besnik Bislimi: Tash unë nuk mendoj që i ndihmon procesit me i specifiku por janë disa që janë mosnjohës por ka edhe 3 shtete të cilat e kanë njohur Kosovën, të cilat nuk janë kundër heqjes së masave por të cilat ose kërkojnë heqjen graduale të masave për shembull që të hiqen masat financiare por të mbahen ato të nivelit të lartë politik dhe mendoj që kjo është e palogjikshme.. dhe ka të tilla të cilat shkojnë aq larg të cilat thonë ne dakordohemi që t’i heqim masat në qoftë se i hapim ndonjë kapitull Serbisë. Do me thënë si mund të keqpërdoren masat ndaj Kosovës për t’i dhënë shpërblime Serbisë, që është e pakapshme të ndodhë në një diskutim normal. Heqja e masave është duke u diskutu ende, modaliteti për heqje komplete versus modaliteti për heqje graduale por jo për mos heqje. Janë 19 shtete të cilat kërkojnë heqjen e menjëhershme të masave ndaj Kosovës.

KOHA: Heqja e këtyre masave a mund të ndërlidhet me deklarimet e ditëve të fundit për hapjen e Urës së Ibrit?

Besnik Bislimi: Masat i janë vendos Kosovës për situatën e 26 dhe 29 majit 2023 dhe kërkesat që ajo të deeskalojë. Hapja e urës kishte me qenë absurde për arsye se hapja e urës është e paraparë në marrëveshjen e Brukselit. Tash nuk mundet me thanë Brukseli po vendosim masa pse po e zbaton marrëveshjen e Brukselit.

KOHA: Por megjithatë ditëve të fundit ka raportime se ka skepticizëm në BE pas deklarimeve për hapjen e urës. Për atë po pyes, a mund të ndikojë?

Besnik Bislimi: Jo në BE nuk ka skepticizëm. Në BE vetëm kanë thënë që a mund të mundësohet që para hapjes së urës të organizohet një diskutim me qytetarët lokalë të cilët mund të kenë brenga valide rreth hapjes së urës. Këtë detyrë ne ia kemi caktuar ministrit të Pushtetit Lokal, që të organizojë diskutime me akterët lokalë për të parë në qoftë se ata kanë brenga konkrete. Brenga tjetër që është shfaqë është në qoftë se ura nuk është përdor për trafik të veturave për një periudhë të gjatë a i ka specifikacionet teknike që mundësojnë këtë. Ne kemi autorizuar Ministrinë e Punëve të Brendshme që të bëjë inspekcione teknike për të parë se cila është qëndrueshmëria e urës për të mbështetur qarkullimin e veturave. Përfundohen këto procese, është e palogjikshme pastaj që dikush nga BE-ja të thotë jo se mos e hapni urën. për arsye se në vet dokumentin,  ju merreni,  planin implementues i BE-së për urën në Mitrovicë thotë hapja e urës në Mitrovicë është simbol i normalizimit të raporteve mes qytetarëve shqiptar të Kosovës dhe qytetarëve serbë të Kosovës dhe qytetarëve të komuniteteve të tjera. Si mund të jetë Bashkimi Evropian kundër një procesi që përbën simbol të normalizimit të raporteve. Ata duhet të jenë promotor... Marrëveshja thotë janë kry koordinimet, janë kry memorandumet është caktu madje data 20 janari i vitit 2017, BE  duhet të tregojë pse nuk është hapë me 21 janar 2017, pse nuk është hapë me 22 janar por nuk mund të thotë edhe nuk thotë që nuk duhet të hapet.

Na data kemi pas, kemi pas 20 janarin 2017,  kemi pas gushtin e 2016, ketu na kanë pru datat. Mendoj që puna na qon në hapje por hapja nuk duhet të jetë e tillë që dikush duhet ta interpretojë si një lloj triumfi. nëse duhet të shihet si triumf duhet të shihet si triumf i integrimit sepse ura integron apo bën bashkë dy anët e lumit Ibër. Duhet të shihet vetëm në funksion të benefiteve që ai i sjellë qytetarëve të Mitrovicës së Veriut dhe qytetarëve të Mitrovicës së Jugut asgjë tjetër.

KOHA: Z. Bislimi krejt në fund të kësaj interviste ka raportime se një shtetas i Kosovës, i cili është arratisur ditë më parë nga një burg i Kosovës, ka vrarë një polic në Serbi. Deri tani autoritetet në Serbi kanë fajësuar Kosovën si përgjegjëse për këtë sulm. Cili është qëndrimi i Qeverisë së Kosovës, apo duhet të shihet vetëm si rast i izoluar?

Besnik Bislimi: Ne nuk kemi konstatime. I gjithë konstatimi, e gjithë storja me të cilën ne po manipulojmë tani më shumë se 24 orë është një pasaportë e gjetur. Dhe mbi një pasaportë është ndërtu një roman. që kjo pasaportë i takon një personi, ai ka ikë nga burgu.. pjesa tjetër përtej pasaportës është produkt i makinerisë propaganduese të Beogradit me në krye z. Ivica Daçiq. Mendoj se duhet të shihet si e tillë. Për Kosovën, personi që ka ikë është person i dënuar për vepra penale është kriminel dhe vendin e ka prapa grilave. Në sytë e Kosovës ai është kriminelë dhe në narrativën kosovare krimineli e ka vendin në burg. Por ajo që mendoj që nuk po diskutohet dhe do të duhej të diskutohet përtej propagandës që po e shpërfaqë Serbia është fakti që kur ky person ka dalë nga burgu, ka ikë nga burgu dhe ka trajtuar opsionet për ikje në një vend të sigurt dhe mos harroni ai ka thënë jam në një vend aq të sigurt sa nuk mund të më gjeni kurrë, ai ka pas opsionin e ikjes drejt Shqipërisë. Ne me Shqipërinë kemi kalimin e integruar të kufirit që është kalim i lehtësuar i kufirit, kemi shumë zona ku kalimi bëhet i lehtë dhe nuk kemi asnjë bazë ushtarake., Në anën tjetër e kemi Serbinë, vend armik që i ka 48 baza  dhe është kufiri të cilin Serbia e ruan më së miri nga të gjithë kufijtë e vet. Kufiri mes Kosovës dhe Serbinë ruhet më mirë se sa kufijtë e Ukrainës me Rusinë ose tjerë dhe tash cila është logjika që një person i cili po ikë nga burgu po kërkon dalje të sigurt nga Kosova e zgjedh kufirin më të rrezikshëm si më të sigurtin për të.  Kjo tregon se Serbia e meriton atributin e një vendi të sigurt për kriminelë për arsye se e ka marrë emrin e një strehe të kriminelëve por kjo është me rëndësi që duhet të diskutohet. Aty përfundon storja pastaj për neve. Ai nuk përfaqëson qeverinë e Kosovës, nuk ka pas as promovim as sponsorizim siç për shembull ka pas Radoiçiqi, as trajnim të ushtrisë në Kosovë siç kanë pas trupat e Radoiçiqit as armatim të kompanive tona të armëve sepse nuk i kem., Ky është dallimi mes Kosovës dhe Serbisë. Ai në Kosovë trajtohet si kriminelë, Radoiçiqi në Serbi trajtohet si hero i luftës. A ka mundësi që në këtë narrativë me i pa edhe deklaratat e z. Daciqi.
Ikje ka pasur edhe nga Guatanama burgu më i ruajtur në botë, ka pas ikje edhe nga Alkatrazi, është e palogjikshme të thuhet tash gjithmonë janë institucionet përgjegjëse.
Duhet të bëhet analiza, nuk e bëjë unë analizën, tash nuk bëhet analiza tri orë pasi ndodhë rasti... Ndoshta edhe dikush është duke i bërë analizat dhe nesër thotë ka pas lëshim të kësaj pjesë të zinxhirit komandues dhe pastaj merren masat. Por fakti që një zyrtar atje ndoshta e ka marrë gjumi tre minuta nuk e bënë Qeverinë e Kosovës bashkëpjesëmarrëse në krim.
Shihe tash në qoftë se nesër një autobus e ka një aksident pastaj konstatohet se kur është bërë kontrolli teknik para dy muajve dikush nuk e ka pa që një buton atje nuk është vendosur mirë edhe kjo mund të thuhet por është përgjegjësi për arsye se qeveria  e Kosovës e ka licencu atë qendër të kontrollimit teknik, por nuk mund t’i atribuohet përgjegjësia nivelit politik as nuk mund të konstatohet se ka pas organizim këtu. 

Ne ju kushtojmë zero rëndësi propagandës së z. Daçiq. Vendet anëtare, vendet mike  e kanë të qartë dhe e dinë shumë mirë se cila është narrativa që po do me kriju Serbia: Ne kemi kriminelë, ne jemi strehë e kriminelëve por edhe Kosova nuk është më mirë. Ata po mendojnë që e pastrojnë vetën duke e njollosur Kosovën.