-
Përktheu:
Blerta Haxhiu
- 8 qershor 2024 13:28
- Shpërndaje në:
Votuesit në Sllovaki, Itali dhe vende të tjera të Bashkimit Evropian po hedhin votat e tyre të shtunën në ditën e tretë të zgjedhjeve për Parlamentin Evropian, me partitë populiste dhe të ekstremit të djathtë që kërkojnë të fitojnë në të gjithë bllokun prej 27 anëtarësh.
Në Sllovaki, zgjedhjet u lanë në hije nga një atentat për ta vrarë kryeministrin populist Robert Fico më 15 maj, duke tronditur vendin me 5.4 milionë banorë dhe duke bërë jehonë në të gjithë Evropën.
Analistët thonë se sulmi mund të rrisë shanset për fitore të partisë së majtë të kryeministrit, Smer, partneri kryesor në koalicionin qeverisës.
Fico, i cili mori detyrën vjeshtën e kaluar pasi bëri fushatë në një platformë pro-ruse dhe anti-amerikane, është shëruar nga plagët pasi u qëllua në bark teksa po përshëndeste mbështetësit në qytetin Handlova.
Ai u shërua në kohë për t’iu drejtuar kombit përmes një video. Kjo është deklarata e tij e parë publike që nga sulmi, raporton Associated Press.
Megjithëse Fico nuk foli drejtpërdrejt për votimin, ai thumboi Bashkimin Evropian, duke sugjeruar se ishte viktimë për shkak të pikëpamjeve të tij që ndryshojnë nga rryma kryesore evropiane.
Fico kundërshton fuqimisht mbështetjen për Ukrainën në luftën e saj kundër pushtimit në shkallë të plotë të Rusisë. Ai i dha fund ndihmës ushtarake të Sllovakisë për Ukrainën pasi qeveria e tij e koalicionit u betua më 25 tetor. Ai gjithashtu kundërshton sanksionet e BE-së ndaj Rusisë dhe dëshiron të bllokojë Ukrainën nga anëtarësimi në NATO.
Media kryesore, organizatat joqeveritare dhe opozita liberale ishin gjithashtu fajtorë për atentatin, sipas Ficos, një pretendim i përsëritur nga politikanët në koalicionin e tij qeverisës.
Sona Szomolanyi, një profesoreshë e shkencave politike në Universitetin Comenius në Bratislavë, tha se koha e mesazhit të Ficos nuk ishte rastësi.
“Kjo vetëm konfirmon se koalicioni qeverisës e ka përdorur atentatin në mënyrë të përshtatshme dhe me sa duket në mënyrë efektive”, tha Szomolanyi. Si rezultat, mund të pritet një mobilizim i mbështetësve të Smerit në zgjedhje, tha ajo.
Pas votimit në një spital në Bratislavë të shtunën, Fico tha në Facebookun e tij se këto zgjedhje janë të rëndësishme sepse është e nevojshme të votohet për eurodeputetët që do të mbështesin iniciativat e paqes dhe jo vazhdimin e luftës.
Në Itali, qytetarët e moshës 18 vjeç e lart po votojnë gjatë dy ditëve për të mbushur 76 vende parlamentare evropiane, duke filluar nga e shtuna.
Kryeministrja Giorgia Meloni pritet të jetë fituesja e madhe. Ndërsa votimi nuk pritet të ndikojë në balancën në koalicionin qeverisës, rezultati mund të zgjerojë ndikimin e Melonit në Bashkimin Evropian, pasi presidentja e Komisionit Evropian Ursula von der Leyen nuk e ka përjashtuar një koalicion me grupin e saj.
Duke përfituar nga popullariteti i saj, Meloni kandidon si kandidate preferenciale, edhe pse nuk ka ndërmend të marrë një mandat parlamentar evropian.
Votuesit në Letoni, Maltë dhe Republikën Çeke votuan gjithashtu të shtunën. Rezultatet përfundimtare nuk do të publikohen deri të dielën mbrëma, pasi çdo vend të ketë votuar. Dita kryesore e votimit është e diela, ku qytetarët në 20 vende evropiane, përfshirë Gjermaninë, Francën dhe Poloninë, do të votojnë për Parlamentin Evropian prej 720 vendesh.
Vendet ndahen në bazë të popullsisë, duke filluar nga gjashtë në Maltë ose Luksemburg deri në 96 në Gjermani.
Në Sllovaki, partia Smer e Ficos është në një garë të ngushtë kundër opozitës kryesore Sllovakia Progresive, një parti liberale properëndimore.
Qeveria e Ficos ka bërë përpjekje për të riparuar transmetimin publik - një veprim që kritikët thanë se do t’i jepte qeverisë kontrollin e plotë të televizionit dhe radios publike.
Kjo, së bashku me planet e tij për të ndryshuar kodin penal për të eliminuar një prokuror të posaçëm kundër ryshfetit, i ka shtyrë kundërshtarët të shqetësohen se ai do ta çonte Sllovakinë në një rrugë më autokratike, duke ndjekur drejtimin e Hungarisë fqinje nën kryeministrin populist, Viktor Orban.
