Ndërsa trupat ruse në veri dhe lindje të Ukrainës kanë luftuar për të kapur objektiva të rëndësishëm, duke përfshirë kryeqytetin Kiev, avancimi i tyre në Ukrainën jugore duket të jetë më i suksesshëm.
Rusia e sheh jugun si jetik për suksesin e pushtimit të saj dhe ka rrethuar disa qytete jugore dhe ka pushtuar termocentralin bërthamor të Zaporizhzhia, i cili është më i madhi në Evropë.
Operacioni në jug u nis nga Krimea, e cila u aneksua nga rusët nga Ukraina në vitin 2014 dhe është shtëpia e një pranie të konsiderueshme ushtarake ruse.
Të mërkurën, zëdhënësi i Pentagonit John Kirby tha se Rusia ka një "arkitekturë të sofistikuar dhe të shëndetshme" atje.
Harta e mëposhtme tregon se sa vendimtar është gadishulli si bazë për sulmin në Ukrainën jugore.
Trupat ruse po lëvizin në Ukrainë nga Krimea, duke u përhapur në lindje drejt Mariupolit dhe në perëndim drejt Odesës, duke kërcënuar të ndërpresin hyrjen detare të Ukrainës, gjë që do të shkaktonte dëme të mëdha ekonomike në vend.
Në lindje të Krimesë, forcat ruse po shtyjnë drejt Mariupolit, një qytet me 450 mijë banorë, i cili është i rrethuar dhe nën granatime të rënda. Furnizimi me ujë dhe energji elektrike është ndërprerë.
Nëse Mariupol bie, do t'i jepte Rusisë kontrollin e një prej porteve më të mëdha të Ukrainës dhe do të krijonte një korridor tokësor midis Krimesë dhe rajoneve të mbështetura nga Rusia të Luhanskut dhe Donetskut.
Lidhja e Krimesë me Rusinë kontinentale nëpërmjet zonave të kontrolluara nga rebelët do ta bënte shumë më të lehtë për Rusinë lëvizjen e mallrave dhe njerëzve në dhe nga Krimea. Rusia e ka kërkuar këtë që nga viti 2014, kur filloi konflikti në lindje.
Aktualisht gadishulli është i lidhur me kontinentin rus vetëm nëpërmjet një ure të vetme, e ndërtuar me shpenzime të mëdha pas aneksimit rus.
Sekuestrohet një central bërthamor
Në veriperëndim të Mariupolit, Rusia ka marrë termocentralin Zaporizhzhia. Në kohë normale, termocentrali prodhon rreth 20% të energjisë elektrike të Ukrainës, kështu që duke e marrë atë Rusia kontrollon një pjesë të konsiderueshme të furnizimit të mundshëm të energjisë elektrike të Ukrainës.
Ushtria ruse ka pushtuar gjithashtu qytetin Kherson, i cili ndodhet aty ku lumi Dnieper takohet me Detin e Zi, një vend i rëndësishëm për trupat që të lëvizin më tej në Ukrainë.
Nëse Rusia është në gjendje të lëvizë më në perëndim, në Odesa dhe më gjerë, ajo jo vetëm që do të ndërpresë hyrjen e Ukrainës në det, por edhe do ta rrethojë vendin nga tre anët.
"Nëse ata marrin Odesën, ata kanë një qytet kyç për të krijuar një hark strategjik rreth Ukrainës. Me Bjellorusinë në veri dhe Donbasin në lindje, ata e kanë rrethuar të gjithë vendin", ka thënë Catherine Wanner, profesore e historisë.
Novorossiya
Ekziston gjithashtu një kontekst historik për pushtimin jugor nga Rusia. Rajoni i Ukrainës që shtrihet nga Odesa në jug deri në Luhansk në lindje u mor nga Perandoria Ruse në shekullin e 18-të pas një sërë luftërash me Perandorinë Osmane. Ajo u bë e njohur si Novorossiya, ose Rusia e Re.
Nën Bashkimin Sovjetik, pjesa më e madhe e Novorossiya ishte pjesë e Republikës Sovjetike Socialiste të Ukrainës, e cila më vonë u shndërrua në Ukrainën e sotme.
Në vitin 2014, pas aneksimit të Krimesë, presidenti rus Vladimir Putin pretendoi se megjithëse Rusia humbi territorin e Novorossiya për arsye të ndryshme, njerëzit e saj mbetën atje.
Megjithatë, ideja mori vend dhe republikat e vetëshpallura separatiste të Luhanskut dhe Donetskut në Ukrainën lindore duan të rikrijojnë Novorossiyan, madje duke mbajtur flamurin e saj kuq e blu të epokës cariste.
Pretendimi historik i Rusisë për tokën ukrainase ka qenë një temë e shpeshtë për presidentin Putin në prag të pushtimit, por profesoresha Wanner thotë se kjo nuk duhet marrë seriozisht.
“Putin e ka treguar veten të paturpshëm në aspektin e formimit të interpretimeve historike shumë kreative për të pushtuar dhe aneksuar territorin – Novorossiya është një justifikim i dobët”, tha ajo për BBC.
