Rasti i Princit Abdullah, i detajuar në dokumentet e gjykatës saudite të siguruara nga Associated Press, nuk është raportuar më parë. Por nuk është i izoluar. Gjatë pesë vjetëve të fundit survejimi saudit, frikësimi dhe ndjekja e sauditëve në tokën amerikane janë intensifikuar, ndërsa Mbretëria rrit represionin nën sundimtarin e saj de fakto, Princin e Kurorës, Mohammed bin Salman
Student i diplomuar në Universitetin Verilindor të Bostonit, Princi Abdullah bin Faisal al-Saud rrallëherë ka përmendur se ishte anëtar i familjes mbretërore të Arabisë Saudite, thonë miqtë. Ai shmangu të fliste për politikën saudite, duke u fokusuar në studimet, në planet e karrierës dhe dashurinë për futbollin.
Por pasi një princ tjetër - një kushëri - u burgos në vendlindje, Princi Abdullah e diskutoi me të afërmit në thirrjet e bëra nga SHBA-ja, thonë zyrtarët sauditë, të cilët në njëfarë mënyre po dëgjonin. Në një udhëtim në Arabinë Saudite, Princi Abdullah u burgos për shkak të atyre thirrjeve. Dënimi fillestar 20-vjeçar u rrit në 30 vjet.
Përgjim, frikësim e përndjekje
Rasti i Princit Abdullah, i detajuar në dokumentet e gjykatës saudite të siguruara nga Associated Press, nuk është raportuar më parë. Por nuk është i izoluar. Gjatë pesë vjetëve të fundit, survejimi saudit, frikësimi dhe ndjekja e sauditëve në tokën amerikane janë intensifikuar, ndërsa mbretëria rrit represionin nën sundimtarin e saj de fakto, Princin e Kurorës, Mohammed bin Salman, sipas FBI-së, grupeve të të drejtave dhe intervistave dyvjeçare me sauditët që jetojnë jashtë vendit. Disa nga ata sauditë thanë se agjentët e FBI-së i këshilluan të mos ktheheshin në vendlindje.
Ambasada saudite në Uashington, duke iu përgjigjur një hetimi nga AP-ja, tha: "Nocioni se Qeveria saudite - ose ndonjë nga institucionet e saj - ngacmon qytetarët e saj jashtë vendit është absurd”.
Por në të njëjtin muaj që u zgjat dënimi i Princit Abdullah, Arabia Saudite e dënoi 72-vjeçarin saudito-amerikan, Saad al-Madi, me burgim virtual të përjetshëm për postimet që kishte postuar nga shtëpia e tij në Florida. Al-Madi u akuzua papritur dhe u burgos gjatë një vizite në shtëpinë e tij në mbretëri. Në dënimin e Al-Madit, mbretëria u nda nga një praktikë e gjatë saudite për të kursyer qytetarët e SHBA-së, mbrojtësit e saj ushtarakë prej kohësh nga dënimet më të këqija.
Gjithashtu, në gusht, e dënoi me 34 vjet burgim studenten 34-vjeçare saudite në Britani, Salma al-Shehab, kur edhe e vizitoi mbretërinë pasi postoi në Twitter për këtë.
Kthesa radikale e Bidenit
Të tri dënimet u shqiptuan pasi presidenti Joe Biden la mënjanë dënimin e tij të kaluar të të dhënave të të drejtave të njeriut të Arabisë Saudite për të udhëtuar në Mbretëri, pavarësisht kritikave nga ligjvënësit, grupet e të drejtave dhe të mërguarit saudit.
Ishte një moment kur SHBA-ja kishte nevojë urgjente për Mbretërinë për të vazhduar prodhimin e naftës. Por Bideni nuk ka siguruar më shumë naftë – sauditët dhe OPEC-u kanë ulur prodhimin – dhe as ndonjë përmirësim në të drejtat e njeriut.
Mbrojtësit e të drejtave saudite thonë se burgosjet vërtetojnë paralajmërimet e tyre para udhëtimit: Përpjekjet e Bidenit për të qetësuar Princin e Kurorës vetëm sa e kanë trimëruar atë.
Disa qeveri autoritare monitorojnë në mënyrë të paligjshme dhe sulmojnë qytetarët e tyre në Shtetet e Bashkuara, shpesh në shkelje të sovranitetit të SHBA-së, në atë që quhet represion transnacional. Shumë nga rastet që SHBA-ja ndjek penalisht përfshijnë rivalë, veçanërisht Kinën.
Por veprimet e Arabisë Saudite nën Princin Mohammed shquhen për intensitetin e tyre të teknologjisë së lartë, orkestrimin dhe, shpesh, egërsinë, dhe për shkak se vijnë nga një partner strategjik.
“... shqetësuese, e tmerrshme”
“Freedom House”, grup kërkimor dhe avokues, thotë se Arabia Saudite ka vënë në shënjestër kritikët në 14 vende, duke përfshirë synimet e koordinuara dhe të drejtuara në Shtetet e Bashkuara. Qëllimi është të spiunojë sauditët dhe t'i frikësojë, ose t'i detyrojë të kthehen në Mbretëri, thotë grupi.
"Është shqetësuese, është e tmerrshme dhe është një shkelje e madhe e fjalës së mbrojtur”, tha Nate Schenkkan nga “Freedom House” për burgosjet e fundit të sauditëve me bazë perëndimore.
Në deklaratën e saj, duke hedhur poshtë pretendimet se synon kritikët jashtë vendit, Ambasada Saudite tha: "Përkundrazi, misionet tona diplomatike jashtë vendit ofrojnë një gamë të gjerë shërbimesh, duke përfshirë ndihmën mjekësore dhe ligjore për çdo qytetar që kërkon ndihmë kur udhëton jashtë Mbretërisë". Deklarata nuk trajtoi burgosjen e Princit me bazë në Boston.
Departamenti i Shtetit tha se po shqyrtonte rastin e Princit Abdullah. Në një email, e quajti represionin transnacional në përgjithësi "çështje e shqetësimeve të rëndësishme të të drejtave të njeriut dhe sigurisë kombëtare" dhe tha se do të vazhdojë të ndjekë përgjegjësinë. Ai nuk adresoi drejtpërdrejt asnjë pyetje në lidhje me veprimet saudite.
